มิวเซียมสยาม หนึ่งในที่เที่ยวพิพิธภัณฑ์ในกรุงเทพฯ เปิดตัวระบบพิพิธภัณฑ์เสมือนจริง เปิดมุมมองการเรียนรู้รูปแบบใหม่ในมุมมอง 360 องศา
มิวเซียมสยาม (Museum Siam) เปิดตัว "ระบบพิพิธภัณฑ์เสมือนจริง (Virtual Museum)" เพื่อเป็นการขยายโอกาสให้คนทั่วไปเข้าเที่ยวชม พร้อมชมนิทรรศการถาวรชุดเรียงความประเทศไทย ผ่านช่องทางออนไลน์ในมุมมอง 360 องศา สามารถเข้าชมได้ที่ www.museumsiam.org และเชื่อว่าจะเป็นการขยายโอกาสให้คนทั่วไปเข้าถึงพิพิธภัณฑ์และองค์ความรู้ได้อย่างทั่วถึง ความพิเศษที่เกิดขึ้นนี้จะเป็นอย่างไร แล้วนิ้วเพียงนิ้วเดียวจะพาเราท่องพิพิธภัณฑ์ได้อย่างไร ตามเรามาดูด้วยกันเลย
มิวเซียมสยาม (Museum Siam) เปิดตัว "ระบบพิพิธภัณฑ์เสมือนจริง (Virtual Museum)" เพื่อเป็นการขยายโอกาสให้คนทั่วไปเข้าเที่ยวชม พร้อมชมนิทรรศการถาวรชุดเรียงความประเทศไทย ผ่านช่องทางออนไลน์ในมุมมอง 360 องศา สามารถเข้าชมได้ที่ www.museumsiam.org และเชื่อว่าจะเป็นการขยายโอกาสให้คนทั่วไปเข้าถึงพิพิธภัณฑ์และองค์ความรู้ได้อย่างทั่วถึง ความพิเศษที่เกิดขึ้นนี้จะเป็นอย่างไร แล้วนิ้วเพียงนิ้วเดียวจะพาเราท่องพิพิธภัณฑ์ได้อย่างไร ตามเรามาดูด้วยกันเลย
โดยเริ่มต้นจากหน้าอาคารนิทรรศการ และเข้าสู่ด้านในอาคาร ซึ่งภายในจัดแสดงนิทรรศการถาวรชุด "เรียงความประเทศไทย" ซึ่งบอกเล่าถึงพัฒนาการด้านต่าง ๆ ของภูมิภาคอุษาคเนย์ นับตั้งแต่สมัยแผ่นดินสุวรรณภูมิ เรื่อยมาจนถึงประเทศไทยในยุคปัจจุบัน ผ่านการนำเสนอถึง 17 ห้องนิทรรศการ ดังต่อไปนี้
ห้องที่ 1 : เบิกโรง (Immersive Theater) เป็นการเบิกตัวละครทั้งเจ็ดที่จะพาผู้ชมย้อนกลับไปสู่เรื่องราวอันเป็นต้นกำเนิด จากสุวรรณภูมิสู่สยามประเทศ ถึงประเทศไทย เพื่อค้นหาคำตอบว่า เราคือใคร และอะไรคือไทย
ห้องที่ 2 : ไทยแท้ (Typically Thai) ห้องที่ทำให้เกิดความอยากรู้ว่าไทยแท้คืออะไร และเป็นอย่างไรจึงเรียกว่าไทยแท้
ห้องที่ 3 : เปิดตำนานสุวรรณภูมิ (Introduction to Suvarnabhumi) ห้องที่แสดงถึงวิวัฒนาการสังคมก่อนจะมาเป็นบรรพบุรุษชาวสุวรรณภูมิ
ห้องที่ 4 : สุวรรณภูมิ (Suvarnabhumi) ห้องที่ทำให้รู้จัก "สุวรรณภูมิ" ดินแดนแห่งความมั่งคั่งผ่านผู้คน การเกษตร การค้า การสร้างเมือง เทคโนโลยีแห่งโลหะ และความเชื่อ (ผี-พราหมณ์-พุทธ)
ห้องที่ 5 : พุทธิปัญญา (Buddhism) สร้างความเข้าใจเกี่ยวกับหัวใจของพุทธศาสนา ซึ่งมี คาถา เย ธมฺมา (อ่านว่า เย-ทำ-มา) แปลว่า สิ่งทั้งหลายมีเหตุเป็นแดนเกิด คาถายอดนิยมแห่งสุวรรณภูมิ มูลเหตุแห่งความใจกว้างและสันติ
ห้องที่ 6 : กำเนิดสยามประเทศ (The Founding of Ayutthaya) นำเสนอด้วยเทคนิคที่หลากหลาย เพื่อให้เห็นแว่นแคว้นต่าง ๆ ที่เริ่มก่อตัวขึ้นเป็นนครรัฐ และสืบสานเรื่องราวของวีรบุรุษผู้สถาปนากรุงศรีอยุธยาจากตำนานท้าวอู่ทอง เรื่องเล่าที่แสดงให้เห็นถึงการผสมผสานทางเชื้อชาติและวัฒนธรรม
ห้องที่ 7 : สยามประเทศ (Siam) รู้จักกับอาณาจักรกรุงศรีอยุธยา ศูนย์กลางการค้าทางทะเลของภูมิภาค และสืบเนื่องจากการติดต่อค้าขายนี่เอง ที่ทำให้เกิดการผสมผสานระหว่างผู้คนและวัฒนธรรม เกิดเป็นความรุ่งเรืองทางวัฒนธรรมที่หลากหลายขึ้นในแผ่นดิน ไม่ว่าจะเป็นการเมือง การทหาร ภาษา และสถาปัตยกรรม
ห้องที่ 8 : สยามยุทธ์ (The War Room) สงครามในสมัยกรุงศรีอยุธยา มีมูลเหตุใหญ่ ๆ คือ ความต้องการแสดงพระองค์ของกษัตริย์ ในฐานะ "พระจักรพรรดิ" เหนือพระเจ้าแผ่นดิน และเพื่อกวาดต้อน “คน” อันเป็นแรงงานและกำลังรบรวมถึงการครอบครองสินค้าสำคัญของรัฐอื่น สงครามจึงไม่ใช่เรื่องของรัฐต่อรัฐ หากเป็นเรื่องของพระมหากษัตริย์รัฐ หนึ่งกับพระมหากษัตริย์อีกรัฐหนึ่ง และนอกจากการสู้รบแล้ว ยังมีการแสดงถึงภูมิปัญญา การวางกลยุทธ์ กลุ่มชาติพันธุ์ และศิลปกรรมอีกด้วย
ห้องที่ 9 : แผนที่ความยอกย้อนบนแผ่นกระดาษ (The Map Room) ผืนดินตามธรรมชาติ คงไม่มีเส้นแบ่งใด ๆ มาขวางกั้นผู้คน แต่เส้นพรมแดนก็ถูกสร้างขึ้นโดยผู้ล่าอาณานิคมเพื่อแบ่ง "เขา" สร้าง "เรา" และรวมไปถึงการสร้าง "ชาติ" ให้มีตัวตนขึ้นมาจริง ๆ มูลเหตุที่ทำให้เกิดการตัดแบ่งชุมชนเชื้อชาติญาติพี่น้องออกจากกัน
ห้องที่ 10 : กรุงเทพฯ ภายใต้ฉากอยุธยา (Bangkok: New Ayutthaya) เรื่องราวเมื่อครั้งสิ้นกรุงศรีอยุธยาชาวกรุงศรีฯ ก็สร้างเมืองของพวกเขาขึ้นมาใหม่บนผืนดิน "บางกอก" ซึ่งพวกเขาได้จำลองแนวคิดและสืบสานวัฒนธรรมมาจากเมืองเก่ามากมาย อีกทั้งเมื่อเริ่มสร้างกรุงใหม่จึงได้เกณฑ์ผู้คนหลากหลายเชื้อชาติมาช่วยกัน จนเมื่อสร้างเสร็จจึงลงหลักปักฐานกลายเป็นชาวกรุงเทพฯ ในที่สุด
ห้องที่ 11 : ชีวิตนอกกรุงเทพฯ (Village Life) สื่อให้เห็นถึงภูมิปัญญาท้องถิ่นและความฉลาดหลักแหลมไม่ว่าจะเป็น ของเล่น อุปกรณ์การดักสัตว์ เครื่องมือทำกิน ความเชื่อ และพิธีกรรมที่แสดงให้เห็นถึงอัจฉริยะแห่งการสร้างสรรค์ และวิถีเกษตรที่ผูกพันกับชาวสยามมาจนถึงทุกวันนี้
ห้องที่ 12 : แปลงโฉมสยามประเทศ (Changes) การติดต่อกับโลกตะวันตก ทำให้เกิดปรากฏการณ์ใหม่ ๆ ในสังคมสยามหลายด้าน การเริ่มสร้างถนน ไม่เพียงแต่เปลี่ยนวิธีการคมนาคมเท่านั้น หากยังเปลี่ยนวิถีชีวิตของผู้คนที่คุ้นชินกับสายน้ำและความแช่มช้า นับจากนี้ ถนนจะเร่งกงล้อแห่งความเปลี่ยนแปลงให้สยามเปลี่ยนโฉมไปตลอดกาล
ห้องที่ 13 : กำเนิดประเทศไทย (Politics & Communications) จากสยามทำไมกลายเป็นไทยห้องนี้จะกระตุ้นให้เกิดการค้นหาคำตอบว่า "วันเกิดประเทศไทยคือวันที่เท่าไหร่" และ "กรมโฆษณาการมาเกี่ยวอย่างไร"
ห้องที่ 14 : สีสันตะวันตก (Thailand and the World) เป็นห้องที่แสดงให้เห็นถึงประวัติศาสตร์โลกใหม่ที่เกิดขึ้นอย่างมีชีวิตชีวา ภายหลังความบอบช้ำจากสงครามโลกครั้งที่ 2 ในทศวรรษ 1940 เศรษฐกิจที่กำลังรุ่งเรือง ผู้คนยิ้มแย้มแจ่มใส เสียงเพลงแห่งความหวัง และสนุกสนาน กล่อมให้ผู้คนลืมความเจ็บปวดจากสงครามไปได้หมดสิ้น และประเทศไทยก็โกย "ดอลลาร์" จากการเปิดอ้ารับวัฒนธรรมอเมริกันอย่างเป็นล่ำเป็นสัน
ห้องที่ 15 : เมืองไทยวันนี้ (Thailand Today) ผ่านกาลเวลามากว่า 3,000 ปี มีสิ่งใดบ้างที่สืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น จนฝังตรึงเป็น "ดีเอ็นเอ" ของความเป็นไทย มีสิ่งดี ๆ ใดบ้างที่ยังอยู่กับเรา และมีสิ่งดี ๆ ใดบ้างที่หล่นหายไปอย่างน่าเสียดาย ภาวะอันสับสนของคนรุ่นปัจจุบันน่าจะแก้ไขได้ หากทุกคนเรียนรู้ "ความเป็นไทยที่แท้จริง" "ความเป็นไทยที่อยู่บนพื้นฐานของความหลากหลาย" "ความเป็นไทยที่รู้จักเลือกรับและปรับใช้" นั่นคือ การผสมผสานสิ่งดีงามจนกลายเป็นเอกลักษณ์ของเรา
ห้องที่ 16 : มองไปข้างหน้า (Thailand Tomorrow) เป็นห้องที่ตอกย้ำว่า "วันพรุ่งนี้ของประเทศไทยจะเป็นเช่นไร คนรุ่นปัจจุบันเท่านั้นที่จะให้คำตอบได้" มิวเซียมสยามเป็นส่วนหนึ่งของพื้นที่บนเกาะรัตนโกสินทร์ชั้นใน อันเป็นเมืองมรดกที่มีชีวิตของไทย และเป็นศูนย์กลางของจิตวิญญาณคนไทย เพื่อสื่อถึงการนำภาพลักษณ์แห่งอดีตมาใช้สื่อถึงอนาคต เราจึงนำเสนอโดยอธิบายลึกลงไปถึงรายละเอียด ผ่านห้องนิทรรศการต่อไปนี้
ห้องที่ 17 : ตึกเก่าเล่าเรื่อง (Building Exhibition) ผู้ชมสามารถเรียนรู้ทุกอย่างในมิวเซียมสยาม นับตั้งแต่ความเป็นมาและพัฒนาการของพื้นที่ในบริเวณนี้ แม้กระทั่งตัวอาคารนิทรรศการ เนื่องจากตอนบูรณะ "อาคารสำนักงาน ปลัดกระทรวงพาณิชย์ (เดิม)" ซึ่งสร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 6 เพื่อเป็นอาคารพิพิธภัณฑ์นั้น ได้มีการค้นพบความเก่งกาจของสถาปนิกและช่างในสมัยก่อน นอกจากนี้ยังจัดให้มีการขุดค้นทางโบราณคดีในพื้นที่ ซึ่งนำไปสู่การค้นพบรากฐาน ของวังในสมัยรัชกาลที่ 3 และรัชกาลที่ 5 ทีมงานผู้จัดสร้างพิพิธภัณฑ์จึงอยากชักชวนให้ผู้ชมมาสวมวิญญาณเป็น "นักโบราณคดีสมัครเล่น" และค้นหาอดีตของพื้นที่แห่งนี้
อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันมิวเซียมสยามได้ทำการปิดปรับปรุงอาคารชั่วคราว เพื่อเตรียมพัฒนานิทรรศการถาวรชุดใหม่ซึ่งจะมีกำหนดเปิดตัวในช่วงปลายปี 2560 ทั้งนี้ สำหรับประชาชนที่ยังไม่มีโอกาสได้ไปสัมผัสกับนิทรรศการถาวรชุดเก่า "เรียงความประเทศไทย" ก็สามารถเข้าไปเที่ยวชมนิทรรศการดังกล่าวได้ใน "ระบบพิพิธภัณฑ์เสมือนจริง (Virtual Museum)" ของมิวเซียมสยามที่ www.museumsiam.org โดยในอนาคตจะมีการนำนิทรรศการชั่วคราวที่เคยจัดแสดง ณ มิวเซียมสยาม มาจัดแสดงเพิ่มเติมในระบบดังกล่าวต่อไป สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่หมายเลขโทรศัพท์ 02 225 2777 หรือ เฟซบุ๊ก Museum Siam
ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก
www.museumsiam.org, เฟซบุ๊ก Museum Siam
