กองทัพทหารดินเผา จิ๋นซีฮ่องเต้

กองทัพทหารดินเผา จิ๋นซีฮ่องเต้ (กรุงเทพธุรกิจ)

โดย : วลัญช์ สุภากร

          นอกจากพบว่า หุ่นทหารดินเผา ในสุสานใต้ดินของจิ๋นซีฮ่องเต้ ที่ขุดพบในหลุมหมายเลข 1 คือกองทหารที่เป็นกำลังหลักของกองทัพ นักโบราณคดีของจีนยังพบด้วยว่า หุ่นทหารดินเผาทุกตัว มีตราประทับอักษรบนตัวมากกว่า 80 ชื่อ จึงมั่นใจว่าผู้สร้างหุ่นทหารดินเผาทั้งหมดคือ บรรดาช่างปั้นหม้อในสมัยฉิน

         สมัยนั้นช่างปั้นหม้อจัดเป็นชนชั้นต่ำในสังคม บางพวกเคยทำงานรับใช้ในราชสำนักและสืบทอดวิชาความรู้จากครูหรือบรรพบุรุษ ซึ่งมีเอกลักษณ์งานปั้นเฉพาะตัว รับคำสั่งเกณฑ์พลจากทุกแห่งเพื่อสร้างกองทัพทหารดินเผา

         ห่างจากหลุมหมายเลข 1 ไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ประมาณ 20 เมตร นักโบราณคดีขุดพบหุ่นทหารดินเผาอีกกลุ่มหนึ่ง เรียกว่า หลุมหมายเลข 2 ลักษณะหลุมคล้ายอักษรรูปตัวแอล (L) มีพื้นที่ประมาณ 6,000 ตารางเมตร ขุดพบในปี พ.ศ.2519 ความกว้างจากทิศเหนือไปทิศใต้ประมาณ 98 เมตร มีความยาวจากทิศตะวันออกไปตะวันตก ราว 124  เมตร เปิดให้สาธารณชนได้เข้าชมและศึกษาเกี่ยวกับโบราณวัตถุทางประวัติศาสตร์ในปี พ.ศ.2538 โดยทำทางเดินไว้ให้นักท่องเที่ยวชมได้โดยรอบหลุม

         เอกสารระบุว่าภายในหลุมหมายเลข 2 พบกองทัพทหารดินเผาจำนวน 4,000 ตัว รถม้าไม้ 89 คัน หุ่นม้าศึก 500 ตัว แบ่งออกเป็น 4 แถว ประกอบไปด้วยเหล่า ขุนพลทหารม้า ขุนทหารประจำรถม้าศึก ซึ่งมีรูปร่างสูงใหญ่ สวมหมวกหนัง รองเท้าบูต มือข้างหนึ่งถือธนู ม้าศึกมีลักษณะแข็งแรงปราดเปรียว ทุกตัวจัดตามลำดับแถว นักโบราณคดีลงความเห็นว่านี่คือทหารกองหน้าอย่างแท้จริง เนื่องจากเป็นกองกำลังที่มีรถศึกเป็นจำนวนมาก ใช้ทำหน้าที่จู่โจมและกรุยทางเข้าไปก่อน ต่างจากหลุมหมายเลข 1 ที่มีพลทหารเป็นหลัก




         หลุมหมายเลข 2 นี้ยังมีส่วนที่ใช้วัสดุคลุมไว้รอการขุดแต่ง ขณะที่เข้าไปชมก็ยังมีเจ้าหน้าที่โบราณคดีทำงานอยู่

         พื้นที่ทางเดินด้านหนึ่งของหลุมหมายเลข 2 จัดแสดงหุ่นทหารดินเผาที่นำขึ้นมาจากหลุม เก็บไว้ในตู้กระจกนิรภัย ให้ชมอย่างใกล้ชิดตั้งแต่พลทหาร พลธนู ทหารม้า และแม่ทัพ เป็นอีกจุดหนึ่งที่นักท่องเที่ยวทำงาน(เก็บภาพ)กันอย่างหนัก

         อีกหลุมที่ขุดพบเรียกว่า หลุมหมายเลข 3 มีลักษณะเป็นรูปตัว U อยู่ทางทิศตะวันออกของหลุมที่ 2 รัฐบาลจีนขุดค้นพบในปี พ.ศ.2519 เช่นกัน มีขนาดพื้นที่ประมาณ 520 ตารางเมตร เป็นหลุมที่เล็กที่สุด แต่มีความสำคัญยิ่งกว่าหลุมหมายเลข 1 และหมายเลข 2 เนื่องจากเป็น กองบัญชาการรบ ที่นักโบราณคดีลงความเห็นเช่นนี้ก็เนื่องจากกองทัพทหารดินเผาทุกตัวในหลุม นี้มีอาวุธครบมือ เข้าแถวรักษาการณ์แบบเผชิญหน้ากันทางทิศเหนือกับทิศใต้ข้างละ 2 แถว แสดงถึงการคุ้มกันทหารคนสำคัญซึ่งหมายถึงบรรดาแม่ทัพ

         รถม้าที่ขุดพบในหลุมหมายเลข 3 ก็ช่วยยืนยันความสำคัญของนายทหาร เนื่องจากพบว่าเป็นรถที่ใช้ม้า 4 ตัวลาก ซึ่งเป็นรถม้าของนายทหารชั้นแม่ทัพ ต่างจากรถม้าในหลุมหมายเลข 1 นอกจากนี้ยังพบเขากวางและกระดูกสัตว์มากมาย คาดว่าใช้เป็นเครื่องรางของขลังซึ่งแม่ทัพใช้ประกอบพิธีกรรมก่อนการออกรบ หลุมหมายเลข 3 นี้เปิดให้สาธารณชนเข้าชมในปี พ.ศ.2532

         ว่ากันว่าผู้ทำหน้าที่จัดวางตำแหน่งกองทัพทหารดินเผาภายในสุสาน ได้วางตำแหน่งอย่างเป็นระเบียบ ทหารดินเผาทุกตัวอยู่ในท่าเตรียมพร้อม ประกอบไปด้วยทหารดาบ ทหารเกาทัณฑ์ ทหารหอก รถม้าศึก โดยเลือกชัยภูมิจัดผังออกแบบค่ายเป็นรูปสี่เหลี่ยม ล้อมรอบด้วยกำแพงดินพูนสูงขึ้น มีคูอยู่นอกกำแพงเมือง ตัดถนนอยู่ภายในเป็นทางเดินกองทหาร มีด่านกันไฟเป็นระยะ  ตรงกลางค่ายเป็นที่ตั้งกองบัญชาการ ล้อมด้วยเหล่าเสนาบดีที่ปรึกษา หน่วยทหารที่เป็นหน่วยกล้าตายและองครักษ์ ทำหน้าที่คุ้มกันจิ๋นซีฮ่องเต้




         การจัดวางกองทัพทหารดินเผาเป็นการยืนยันถึงภาพที่ชัดเจนของ ตำราพิชัยสงครามซุนวู ที่ในสนามรถมักส่งรถศึกทหารม้าที่มีความคล่องตัวสูง (ทหารดินเผาที่พบในหลุมหมายเลข 2) กรุยทางไปก่อน แล้วจึงให้พลทหารในหลุมหมายเลข 1 เข้าโจมตี

         ภารกิจหลักประการหนึ่งของนักท่องเที่ยว ในการเดินชมกองทัพใต้ดินจิ๋นซีฮ่องเต้ คือการเพ่งพินิจใบหน้าหุ่นทหารดินเผา ซึ่งจำลองบุคลิกของทหารจริงในเวลานั้น เป็นใบหน้าที่มีรายละเอียดครบถ้วนแม้ถูกกาลเวลากัดกร่อน ไม่ว่าจะเป็นดวงตา แนวคิ้ว ริมฝีปาก หนวดเครา โดยเฉพาะ ทรงผม ที่ใช้บอกตำแหน่งฐานะในกองทัพได้ ตั้งแต่หุ่นทหารดินเผาที่มัดผมไว้ธรรมดาไปจนถึงการจัดแต่งทรงผมแบบ เหอก้วน ที่หมายถึงนายทหารที่มียศสูงระดับแม่ทัพ ผู้ทำผมทรงนี้มีทหารใต้ปกครองจำนวน 10,000 คน

         นอกจากการขุดพบกองทัพทหารดินเผาจำนวนมาก รัฐบาลจีนยังขุดพบโลงไม้ ยาว 7 เมตร กว้าง 2.3 เมตร ฝังอยู่ใต้พื้นดิน ห่างจากสุสานใต้ดินจิ๋นซีฮ่องเต้ไปทางทิศตะวันตกราว 20 เมตร เมื่อนำขึ้นมาและเปิดฝาโลงออกก็พบกับ ขบวนรถม้าสำริดจำลองของ จิ๋นซีฮ่องเต้ มีความยาว 3.17 เมตร กว้าง 1.06 เมตร รูปทรงสี่เหลี่ยม คลุมด้วยหลังคารูปไข่ ชิ้นส่วนต่างๆ ที่ประกอบเป็นตัวรถม้าส่วนพระองค์จำลองรวม 3,462 ชิ้น ประดับด้วยทองคำและเงินจำนวนมากกว่า 1,000 ชิ้น ฝีมือประณีตสวยงาม ใช้เทคนิคงานโลหะผสม สร้างขึ้นเพื่อให้เป็นรถม้าประจำพระองค์ในภพหน้า ปัจจุบันจัดแสดงไว้ในอาคารอีกหลังหนึ่งในบริเวณ "พิพิธภัณฑ์กองทัพทหารดินเผา"




         รวมทั้งขุดพบ รถเทียมม้าบุกนำทาง ยาว 1.26 เมตร กว้าง 70 เซนติเมตร มีองครักษ์ทำหน้าที่พลขับ กั้นร่มคลุมแทนหลังคา ติดอาวุธพร้อม มีอุปกรณ์เสริมอื่นๆ ขนาดเล็กรวมทั้งหมด 3,064 ชิ้น จัดแสดงไว้ในอาคารพิพิธภัณฑ์เช่นกัน

         ขบวนรถม้าทั้งสองชุดนี้มีนักท่องเที่ยวเข้าชมหนาตาตลอดเวลา มากในจำนวนที่กล่าวได้ว่าอยู่ในอาการเดินไหลตามกันไป ยากต่อการเก็บภาพสำหรับมือสมัครเล่น(อย่างผม) แสงไฟในห้องนี้ก็จัดไว้เพียงสลัวๆ เพื่อรักษาสภาพวัตถุโบราณ แถมยังมีกล่องกระจกใสขนาดใหญ่ครอบเอาไว้ ภาพที่ถ่ายได้มาจึงทั้งพร่าเลือนและสั่นไหวได้ใจ

         ก่อนการค้นพบสุสานทหารดินเผาแห่งนี้ ผู้ได้ศึกษาบันทึกประวัติศาสตร์ราชวงศ์ฉิน ต่างรู้สึกว่าดินแดนแห่งนี้มีอยู่จริงหรือไม่ จนกระทั่งกองทัพใต้ดินปรากฏโฉม แต่ปริศนาที่ยิ่งใหญ่กว่านี้ยังคงรออยู่ ปริศนาของมหาสุสานจิ๋นซีฮ่องเต้ที่บันทึกถึงห้องเก็บพระศพและพระราชวังขนาดใหญ่ รูปทรงคล้ายพีระมิดหัวตัด สูง 30 เมตร กว้าง 125 เมตร ยาว 145 เมตร แต่ละด้านมีลักษณะคล้ายบันได มีรูปปั้นขุนนางฝ่ายบุ๊นฝ่ายบู๊ รถม้าศึก มีการจำลองแม่น้ำแยงซี แม่น้ำฮวงโห...ลึกลงไปใต้ดิน

         ยังคงเป็นปริศนาแห่งเมืองซีอานให้ผู้คนจินตนาการไม่รู้จบ

แนะนำที่ท่องเที่ยว สถานที่ท่องเที่ยว ร้านอาหาร พร้อมคูปองส่วนลดโรงแรม เพียบ

ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก