พาสปอร์ตหาย ทั้งในและต่างประเทศ ต้องทำอย่างไรบ้าง

พาสปอร์ตหายที่ต่างประเทศ ทำอย่างไร
ในกรณีที่ทำพาสปอร์ตหายแล้ว ควรปฏิบัติดังนี้
- แจ้งความกับสถานีตำรวจในท้องที่ที่ทำเอกสารหาย
- ติดต่อสถานเอกอัครราชทูตหรือสถานกงสุลใหญ่ เพื่อขอรับความช่วยเหลือในการกรอกเอกสารการเดินทางไทยฉบับใหม่ ได้แก่ หนังสือสำคัญประจำตัว (C.I) หรือหนังสือเดินทางชั่วคราว (กรณีต้องเดินผ่านประเทศอื่น ก่อนเดินทางกลับประเทศ) เพื่อใช้เดินทางกลับประเทศไทย เมื่อกลับถึงประเทศไทยแล้วเอกสารเดินทางจะหมดอายุการใช้งาน

ภาพจาก เฟซบุ๊ก กรมการกงสุล กระทรวงการต่างประเทศ
ข้อแนะนำสำหรับการขอทำหนังสือสำคัญประจำตัว หรือ C.I
- พาสปอร์ตชั่วคราวมีไว้สำหรับให้คนที่ไม่มีพาสปอร์ตธรรมดาในกรณีฉุกเฉิน (ย้ำว่า !! กรณีฉุกเฉิน) เช่น พาสปอร์ตหายหรือหมดอายุ แต่มีความจำเป็นต้องรีบเดินทางด่วน ไม่สามารถรอทำพาสปอร์ตธรรมดาได้ หรือในกรณีอพยพบางกรณี
- พาสปอร์ตชั่วคราวของไทยมีปกสีเขียว เป็นพาสปอร์ตแบบแฮนด์เมด ซึ่งทำได้ที่สถานทูต แต่ด้วยความเป็นแฮนด์เมด ทำให้บางประเทศไม่ยอมรับเพราะง่ายต่อการปลอมแปลง จึงยากที่จะทราบแน่ชัดว่าเป็นของจริงหรือไม่ ดังนั้นควรสอบถามสถานทูตของประเทศที่ท่านจะเดินทางไปก่อนทุกครั้ง
- โดยทั่วไปแล้วสถานทูตจะพิจารณาออกพาสปอร์ตชั่วคราวให้กับคนที่มีความจำเป็นต้องเดินทางไปประเทศอื่นก่อนเดินทางกลับประเทศไทย หรือประเทศที่พำนัก ซึ่งไม่ควรนำมาใช้อีก ดังนั้นเมื่อกลับถึงบ้านแล้ว โปรดรีบทำพาสปอร์ตธรรมดาให้เรียบร้อยก่อนการใช้งานครั้งต่อไป หรือทำโดยเร็วที่สุดหากอาศัยอยู่ในต่างประเทศ
- เงื่อนไขและเอกสารสำหรับการขอทำพาสปอร์ตชั่วคราว ประกอบด้วย บัตรประชาชน หรือสำเนา, สำเนาพาสปอร์ตเล่มเดิมที่หาย, ใบแจ้งความกรณีพาสปอร์ตหาย, รูปถ่ายหน้าตรง 3 ใบ (ขนาดสูง 2 นิ้ว กว้าง 1.5 นิ้ว), หลักฐานความจำเป็นเร่งด่วน (หากมี) และอื่น ๆ
หมายเหตุ ระเบียบการขอพาสปอร์ตชั่วคราวในแต่ละประเทศอาจมีรายละเอียดแตกต่างกันไป แนะนำว่าควรศึกษาข้อมูลดังกล่าวไว้ก่อน หรือจะเตรียมการเผื่อล่วงหน้าก่อนเดินทาง
ทั้งนี้ เวลาเดินทางไปต่างประเทศเราควรมีวิธีป้องกันหรือเตรียมเอกสารบางอย่างไว้ล่วงหน้า (เผื่อในกรณีที่พาสปอร์ตหาย) โดยถ่ายเอกสารสำเนาพาสปอร์ตเอาไว้ทุกหน้า เก็บเอาไว้หลาย ๆ ที่ และายรูปหน้าแรกหรือหน้าวีซ่าทั้งหมดที่เราเคยได้รับ, บัตรประชาชน, ทะเบียบบ้าน หรือใบสำคัญต่าง ๆ เก็บเอาไว้สำรองในโทรศัพท์มือถือทุกครั้งก่อนเดินทาง และอย่าลืมจดที่อยู่และหมายเลขโทรศัพท์ของสถานทูตและสถานกงสุลประเทศไทยในประเทศปลายทางที่ไปด้วยเช่นกัน
พาสปอร์ตหายในประเทศ ทำอย่างไร
กรณีที่ทำพาสปอร์ตหายในไทย ปัจจุบันขั้นตอนต่าง ๆ ไม่ได้ยุ่งยาก ซึ่งมีขั้นตอนปฏิบัติดังนี้
- เมื่อรู้ตัวว่าทำพาสปอร์ตหาย ควรแจ้งความต่อเจ้าพนักงานตำรวจ
- จากนั้นนำใบแจ้งความมายื่นขอทำหนังสือเดินทางฉบับใหม่ และยกเลิกการใช้งานหนังสือเดินทางฉบับที่สูญหาย
- เดินทางไปยังจุดบริการทำพาสปอร์ต หรือสำหรับใครที่ไม่อยากไปยืนต่อแถวให้เสียเวลา สามารถจองคิวทำพาสปอร์ตออนไลน์ล่วงหน้าได้เช่นกัน ที่เว็บไซต์ qpassport.in.th

ภาพจาก เว็บไซต์ consular.mfa.go.th
- บัตรประจำตัวประชาชนฉบับจริง
- สูติบัตรฉบับจริง (หากอายุยังไม่ถึง 15 ปีบริบูรณ์)
- บัตรประจำตัวประชาชนฉบับจริงของบิดา มารดา หรือผู้ปกครอง
อายุตั้งแต่ 20 ปีบริบูรณ์ เตรียมเอกสารดังต่อไปนี้
- บัตรประจำตัวประชาชน
- ในกรณีที่เปลี่ยนชื่อ-นามสกุล หรือข้อมูลอื่น ๆ ที่ไม่ตรงกับบัตรประชาชน ต้องนำหลักฐานไปแสดงด้วย
- กรณีการทำหนังสือเดินทางเล่มใหม่ เพราะหนังสือเดินทางเล่มเก่าใกล้หมดอายุ จะต้องนำพาสปอร์ตเล่มเดิมมาแสดง แต่หากพาสปอร์ตเล่มเดิมสูญหายจะต้องนำใบแจ้งความมาแสดง
สามารถดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ “12 เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับการทำพาสปอร์ต ข้อมูลแน่นปึ้ก”

จริง ๆ แล้วเหตุการณ์แบบนี้คงไม่มีใครอยากให้เกิด แต่ยังไงการเตรียมการเอาไว้ล่วงหน้าก็ถือเป็นการป้องกันที่ดี ที่เหลือก็คือการมีสติ ระมัดระวังอย่างรัดกุม เพื่อที่ว่าจะไปเที่ยวอย่างลื่นไหล ไม่ต้องมาสะดุดให้เสียอารมณ์กันเปล่า ๆ
หมายเหตุ : ข้อมูลอาจมีการเปลี่ยนแปลงกรุณาตรวจสอบอีกครั้ง
ขอบคุณข้อมูลและภาพจาก : consular.mfa.go.th, เฟซบุ๊ก กรมการกงสุล กระทรวงการต่างประเทศ, immigration.go.th, กระทรวงการต่างประเทศ Ministry of Foreign Affairs of the Kingdom of Thailand