จังหวัดอุดรธานี เป็นจังหวัดที่มีเรื่องราวความเป็นมาที่น่าสนใจ และมีสถานที่ท่องเที่ยวทั้งทางวัฒนธรรมและธรรมชาติสวย ๆ ให้ไปชื่นชมเพียบ หากว่าใครกำลังวางแผนจะไปเที่ยวอุดรธานี เราอยากจะแนะนำให้ลองไปเที่ยว "พิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี" กันก่อนเป็นสถานที่แรก ๆ เพราะที่นี่จะทำให้คุณเที่ยวอุดรธานีได้สนุกขึ้น ด้วยเป็นสถานที่จัดแสดงนิทรรศการให้ความรู้เกี่ยวกับเมืองอุดรธานีที่น่าสนใจ และยังมีสถาปัตยกรรมที่สวยงาม น่าถ่ายรูปชิค ๆ วันนี้เราจึงจะลองพาไปเจาะลึกที่นี่กันสักนิด พิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานีจะน่าสนใจขนาดไหนไปติดตามกันค่ะ
พิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี ตั้งอยู่ริมถนนโพศรี ตำบลหมากแข้ง จังหวัดอุดรธานี ติดกับสำนักงานที่ดินจังหวัดอุดรธานี ด้านหลังเป็นสวนสาธารณะหนองประจักษ์ศิลปาคม
ที่มาของพิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี
จากเอกสารคู่มือปรับปรุงพิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี เทศบาลนครอุดรธานี ได้บอกไว้ว่าพิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2463 แต่เดิมนั้นเป็นอาคารเรียนของโรงเรียนราชินูทิศ ซึ่งเป็นโรงเรียนที่สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตั้งพระราชหฤทัยที่จะบริจาคพระราชทรัพย์สร้างโรงเรียนสตรีประจำมณฑลอุดรขึ้น แต่พระองค์เสด็จสวรรคตเสียก่อน การดำเนินงานจึงต้องหยุดชะงัก ต่อมาโดยดำริของพระยาศรีสุริยราชวรานุวัตร สมุหเทศาภิบาล สำเร็จราชการมณฑลอุดร คุณหญิง ข้าราชการ พ่อค้า และประชาชนในจังหวัด ก็มีการดำเนินการต่อเพื่อให้เป็นอาคารเรียนสำหรับโรงเรียนนารีอุปถัมภ์ สร้างแล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2468
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ พระราชทานนามให้ใหม่ว่า "โรงเรียนราชินูทิศ" อาคารแห่งนี้ถึงได้ชื่อว่าอาคารราชินูทิศด้วย ภายหลังได้ย้ายโรงเรียนออกไปอยู่ในที่ใหม่และถูกปล่อยไว้ จนกระทั่ง นายชัยพร รัตนนาคะ อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดอุดรธานี ได้รวมพลังประชาชนชาวจังหวัดอุดรธานีจัดตั้งพิพิธภัณฑ์เมืองขึ้น เปิดให้เข้าชมครั้งแรกเมื่อวันที่ 18 มกราคม พ.ศ. 2547
อาคารราชินูทิศ มีลักษณะเป็นอาคาร 2 ชั้น ก่อด้วยอิฐฉาบด้วยปูน เป็นสถาปัตยกรรมสไตล์โคโลเนียล หลังคาทรงปั้นหยา หน้าต่างโค้ง มีมุขยื่นออกมาด้านหน้าซุ้มประตู โดยที่จั่วด้านหน้าอาคารมีหนังสือเขียนว่าอาคารราชินูทิศ ทาด้วยสีเหลืองอ่อนทั้งอาคาร ปัจจุบันภายในถูกบูรณะใหม่ให้กลายเป็นสถานที่จัดแสดงนิทรรศการให้ความรู้เกี่ยวกับอุดรธานี จึงมีการตกแต่งผสมผสานกับระหว่างรูปแบบดั้งเดิมและสมัยใหม่
สิ่งที่น่าสนใจภายในพิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี
พิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี ได้จัดแสดงเรื่องราวต่าง ๆ เกี่ยวกับจังหวัดอุดรธานี นับตั้งแต่ประวัติศาสตร์ โบราณคดี ธรรมชาติวิทยา ธรณีวิทยา ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น และศิลปวัฒนธรรม รวมถึงพระประวัติ และพระเกียรติคุณของพลตรี พลเรือเอกพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ผู้ก่อตั้งเมืองอุดรธานี แบ่งออกเป็นห้องต่าง ๆ ดังนี้
1. ห้องประชาสัมพันธ์และบริการ ห้องนี้เป็นการนำให้รู้จักกับอาคารจำลองของพิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานีและหอสูง 9 ชั้น ซึ่งจะเป็นอาคารพิพิธภัณฑ์กลางน้ำในหนองประจักษ์ ที่เชื่อมต่อด้านหลังของอาคารพิพิธภัณฑ์เมืองหลังนี้ โดยจะมีโครงการจัดสร้างขึ้นในอนาคตให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวของจังหวัดอุดรธานีที่สวยงามอีกแห่งหนึ่ง นอกจากนี้จะมีแผนที่หรือแผนผังที่แสดงเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญในจังหวัดอุดรธานี
2. ห้องพระประวัติพลตรี พลเรือเอกพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ผู้ตั้งเมืองอุดรธานี จัดแสดงอนุสาวรีย์และพระฉายาลักษณ์ พร้อมพระประวัติและพระกรณียกิจ แสดงของใช้ส่วนพระองค์ แสดงหุ่นจำลองเมื่อครั้งการอพยพกำลังพลทหารจากเมืองหนองคายมาตั้งฐานทัพเป็นมณฑลอุดรที่บ้านเดื่อหมากแข้ง
3. ห้องธรรมชาติวิทยาและธรณีวิทยา แสดงสภาพทรัพยากรธรรมชาติของอุดรธานี ตลอดจนซากดึกดำบรรพ์ที่ค้นพบในจังหวัดอุดรธานี จัดแสดงแหล่งที่พบทรัพยากรธรรมชาติและตัวอย่างทรัพยากรธรรมชาติที่พบมากในจังหวัดอุดรธานี ได้แก่ แร่โปรแตส ก๊าซธรรมชาติ
4. ห้องประวัติศาสตร์และโบราณคดี แสดงความเป็นมาทางประวัติศาสตร์ และแสดงแหล่งโบราณคดีในจังหวัดอุดรธานี ได้แก่ ยุคก่อนประวัติศาสตร์ยุคแรก คือแหล่งอารยธรรมบ้านเชียง, ยุคประวัติศาสตร์ คือแหล่งอารยธรรมที่อุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท, โบราณวัตถุศิลปะสมัยลพบุรีพบที่วัดกู่แก้ว และประวัติศาสตร์สมัยกรุงศรีอยุธยา แสดงหลักฐานทางประวัติศาสตร์และโบราณคดีที่ขุดค้นและพบในเขตจังหวัดอุดรธานี
5. ห้องมานุษวิทยาและชาติพันธุ์ แสดงให้เห็นวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของคนที่อาศัยอยู่บริเวณ จังหวัดอุดรธานีตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน อาทิ จำลองสภาพความเป็นอยู่ บ้านเรือน เครื่องใช้ต่าง ๆ และกลุ่มชาติพันธุ์ที่อาศัยอยู่ในเขตจังหวัดอุดรธานี
6. ห้องประวัติศาสตร์และการพัฒนาเมืองของพลตรี พลเรือเอกพระเจ้าบรมวงศ์ กรมหลวงประจักษ์ศิลปคม แสดงภาพถ่ายโบราณและภาพวาดของของพลตรีพระเจ้าบรมวงศ์ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ที่สร้างเมืองอุดรธานีบริเวณบ้านเดื่อหมากแข้ง
7. ห้องศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย แสดงให้เห็นเกี่ยวกับศิลปวัฒนธรรมของชาวจังหวัดอุดรธานี ได้แก่ การทอเสื่อ การสร้างเรือน ศิลปการแสดง การทอผ้า ศิลปะบายศรีสู่ขวัญ
8. ห้องหลวงตามหาบัว ญาณสัมปัณโน ศรัทธาแห่งแผ่นดิน อริยสงฆ์ที่ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบและเป็นที่เคารพของพุทธศาสนิกชน และแสดงนิทรรศการเกี่ยวกับพระอริยสงฆ์ เกจิอาจารย์ ของจังหวัดอุดรธานีและภาคอีสาน
9. ห้องพระประวัติพลตรี พลเรือเอกพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม และห้องราชสกุลทองใหญ่ แสดงภาพสายราชสกุลทองใหญ่
10. ห้องภาพถ่ายโบราณของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชและสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ รวมถึงพระบรมวงศานุวงศ์ในการเสด็จฯ มาทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจที่จังหวัดอุดรธานี
ภาพจาก Ake Apichai Chumsri / Shutterstock.com (ภาพปี 2013)
อาคารศูนย์พิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี อาคารศูนย์พิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี เป็นอาคารที่สร้างขึ้นใหม่ ตั้งอยู่ด้านข้างของพิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี มีลักษณะเป็นอาคารรูปทรงทันสมัย ชั้นเดียว หลังสูงโปร่ง โดดเด่นด้วยผนังเหล็กลวดลายฉลุสวยงามและวิจิตรบรรจง ซึ่งได้รับแรงบันดาลใจมาจากลวดลายของผ้าขิดพระราชทาน หรือที่ชาวบ้านเรียกว่าผ้าขิดลายสมเด็จฯ ซึ่งมีการตกแต่งคลุมทั้งอาคาร เมื่อแสงแดดทะลุลอดผ่านช่องแสงของลายฉลุผ่านผนังกระจกที่อยู่ด้านในอีกชั้นเข้ามา ก็จะกลายเป็นลวดลายที่สวยงาม ไม่เหมือนที่ไหน ด้านในอาคารตกแต่งด้วยผนังอิฐ ผสมผสานระหว่างความเก่าและใหม่ได้อย่างลงตัว
อาคารศูนย์พิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี จะถูกใช้ให้เป็นสถานที่จำหน่ายบัตร จัดแสดงนิทรรศการหมุนเวียน และให้บริการต่าง ๆ พร้อมทั้งมีร้านกาแฟให้บริการด้วย
การเข้าเที่ยวชมพิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี
พิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี เปิดให้นักท่องเที่ยวเข้าชมฟรี ไม่มีค่าใช้จ่าย ตั้งแต่วันอังคาร-อาทิตย์ (ปิดวันจันทร์) มีให้เข้าชมทั้งหมด 6 รอบ คือ 09.00-10.00 น., 10.00-11.00 น., 11.00-12.00 น., 13.00-14.00 น., 14.00-15.00 น. และ 15.00-16.00 น. (ทั้งนี้ปิดให้บริการช่วง 12.00-13.00 น.) หากต้องการเข้าเที่ยวชมเป็นหมู่คณะให้ติดต่อล่วงหน้า โทรศัพท์ 0 4224 5976
สำหรับนักท่องเที่ยวที่ต้องการสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมสามารถสอบถามได้ที่ เฟซบุ๊ก พิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี หรือโทรศัพท์ 0 4224 5976
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
museumthailand.com, qsmtthailand.org และ เฟซบุ๊ก ไปอุดร