โครงการศึกษาวิจัยและพัฒนาสิ่งแวดล้อมแหลมผักเบี้ย อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดเพชรบุรี หนึ่งในโครงการพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ที่ช่วยพลิกฟื้นและแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมน้ำเน่าเสียได้อย่างยั่งยืน
โครงการศึกษาวิจัยและพัฒนาสิ่งแวดล้อมแหลมผักเบี้ย อันเนื่องมาจากพระราชดำริ เป็นหนึ่งในโครงการพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช โดยหวังให้เป็นโครงการที่ช่วยแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมที่เกี่ยวข้องกับขยะมูลฝอย น้ำเสีย และการฟื้นฟูสภาพป่าชายเลน โดยมีสำนักงานมูลนิธิชัยพัฒนาเป็นผู้รับผิดชอบ การถือกำเนิดขึ้นมาของโครงการดังกล่าว มีที่มาที่ไปอย่างไร และก่อเกิดประโยชน์อเนกอนันต์แก่ประชาชนอย่างไร เรามีคำตอบมาฝาก
โครงการศึกษาวิจัยและพัฒนาสิ่งแวดล้อมแหลมผักเบี้ย อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตั้งอยู่ที่ตำบลแหลมผักเบี้ย อำเภอบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี มีวัตถุประสงค์หลักในการศึกษาวิจัยเทคโนโลยีที่เหมาะสมในการแก้ไขปัญหาน้ำเสียและขยะชุมชน ในพื้นที่กว่าพันไร่ในโครงการพระราชดำริแห่งนี้ สามารถบำบัดน้ำเสียได้ 1 ใน 5 ของเทศบาลเมืองเพชรบุรี ที่ถูกส่งไปตามท่อยาวกว่า 18 กิโลเมตร เพื่อเข้าสู่ระบบบำบัด โดยไม่ต้องพึ่งเทคโนโลยีขั้นสูงแม้แต่น้อย ทั้งนี้พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ได้มีพระราชดำริในการบำบัดน้ำเสียด้วยกัน 4 ระบบ คือ
- ระบบแรก คือบ่อบำบัดน้ำเสีย เวลาที่มีน้ำเสียไหลมาแต่ละบ่อก็จะไหลล้นผ่านอาคารระบายน้ำด้านบน และเชื่อมต่อกันทางตอนล่างของบ่อถัดไปเป็นลำดับก่อนที่จะนำคืนสู่แหล่งน้ำธรรมชาติ
- ระบบที่สอง คือระบบพืชและหญ้ากรองน้ำเสีย ซึ่งให้พืชช่วยบำบัดน้ำเสียโดยการให้น้ำเสียไหลผ่านแปลงหญ้า และหญ้าที่ดีที่สุดก็คือหญ้าธูปฤาษี ที่ช่วยปล่อยออกซิเจนจากรากลงไปเติมน้ำให้กลายเป็นน้ำดีได้ และเมื่อครบ 90 วัน ก็จะตัดพืชออก พอตัดแล้วก็นำไปให้กลุ่มแม่บ้านทำเครื่องสานเพื่อเพิ่มประโยชน์และสามารถสร้างรายได้ต่อไป
- ระบบที่สาม คือระบบพื้นที่ชุ่มน้ำเทียม กลไกก็จะคล้ายกับระบบพืชและหญ้ากรอง แต่จะแตกต่างกันด้วยวิธีการ
- ระบบที่สี่ คือระบบแปลงพืชป่าชายเลน โดยการให้ธรรมชาติบำบัดด้วยตัวของมันเองตามระยะเวลาการขึ้น-ลงของน้ำทะเลในแต่ละวัน อาศัยระบบรากของพืชป่าชายเลนช่วยปล่อยก๊าซออกซิเจนเติมให้กับน้ำเสียและจุลินทรีย์ในดินและชาวบ้านจะไม่เข้ามายุ่ง เพราะเป็นพื้นที่ของงานวิจัย และเมื่อมีโครงการเข้ามาชาวบ้านก็จะเริ่มอนุรักษ์โดยการไม่ปล่อยน้ำเสียลงแม่น้ำ หรือว่าถ้าเขาจะปล่อยก็จะใช้ผ่านถังดักไขมัน หากบ้านไหนยังไม่มีชาวบ้านสามารถมารับถังดักไขมันที่โครงการได้
เสน่ห์ของโครงการศึกษาวิจัยและพัฒนาสิ่งแวดล้อมแหลมผักเบี้ย ไม่เพียงแต่ศึกษาวิจัยและพัฒนาสิ่งแวดล้อมเท่านั้น แต่ยังมีเส้นทางศึกษาธรรมชาติป่าชายเลน ซึ่งนักท่องเที่ยวสามารถเดินชมระบบนิเวศป่าชายเลน มีหอชมวิวจากมุมสูง ที่เผยให้เห็นภูมิทัศน์ทั้งหมดของป่าชายเลน ตลอดจนการได้สัมผัสวิถีชีวิตของคนในพื้นที่ นอกจากนี้ที่นี่ยังเป็นแหล่งดูนกหลากหลายสายพันธุ์ทั้งไทยและต่างประเทศ ที่ต่างบินวนเวียนโฉบเฉี่ยวหาอาหาร อันเป็นสิ่งที่สะท้อนถึงความอุดมสมบูรณ์ของทั้งคุณภาพน้ำและป่าชายเลนได้เป็นอย่างดี
เหล่านี้นับเป็นพระอัจฉริยภาพของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ที่ได้สร้างความสุขและความร่มเย็นให้เกิดขึ้นบนผืนแผ่นดินไทย ทั้งนี้นักท่องเที่ยวที่สนใจสามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ เว็บไซต์ chaipat.or.th หรือมูลนิธิชัยพัฒนา โทร. 02 447 8585-8
การเดินทาง : โครงการศึกษาวิจัยและพัฒนาสิ่งแวดล้อมแหลมผักเบี้ย อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตั้งอยู่ระหว่างเส้นทางเลียบชายทะเล จากอำเภอบ้านแหลมไปยังหาดเจ้าสำราญ ระยะทางประมาณ 15 กิโลเมตร โดยทางเข้าโครงการแหลมผักเบี้ยอยู่ข้างวัดสมุทรโคดม
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
chaipat.or.th
