น่ายินดี โบราณสถานถ้ำซำ แหล่งภาพเขียนสีหายากยุคต้นรัตนโกสินทร์ ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานอย่างเป็นทางการ
พังงา จังหวัดในภาคใต้ของไทยที่มีสถานที่ท่องเที่ยวหลากหลาย วันนี้เราจะพาไปเยือนอีกหนึ่งแห่งที่เป็นเสมือนแหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญ นั่นก็คือ โบราณสถานถ้ำซำ หรือ ถ้ำสำ แหล่งศิลปะถ้ำสมัยต้นรัตนโกสินทร์ หลังจากกรมศิลปากรได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานอย่างเป็นทางการแล้ว พร้อมกับเปิดเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ให้นักท่องเที่ยวเข้ามาศึกษาและเรียนรู้ถึงประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมโบราณของพื้นที่
ภาพจาก : คุณอโนทัย งานดี
ภาพจาก : คุณอโนทัย งานดี
โบราณสถานถ้ำซำ (ถ้ำสำ)
โบราณสถานถ้ำซำ ตั้งอยู่ที่ไหน
โบราณสถานถ้ำซำ (Tham Sam Rock Art) ตั้งอยู่ที่บ้านฝายท่า ตำบลถ้ำน้ำผุด อำเภอเมืองพังงา จังหวัดพังงา ห่างจากที่ทำการองค์การบริหารส่วนตำบลถ้ำน้ำผุดไม่เกิน 1 กิโลเมตร
พิกัด Google Map โบราณสถานถ้ำซำ : https://maps.app.goo.gl/pH742g9xDyMbMYSC7
ภาพจาก : คุณอโนทัย งานดี
ภาพจาก : คุณอโนทัย งานดี
ภาพจาก : คุณอโนทัย งานดี
ทำความรู้จักโบราณสถานถ้ำซำ
โบราณสถานถ้ำซำ (ถ้ำสำ) ถ้ำขนาดเล็กที่ตั้งอยู่ลึกลงไปใต้เขาหินปูน ด้านหน้าเขาจะมีบึงน้ำขนาดใหญ่ ภายในถ้ำพบภาพวาดจิตรกรรมฝาผนังอายุประมาณร้อยกว่าปี สันนิษฐานว่าอยู่ในช่วงปี พ.ศ. 2394-2453 โดยภาพจิตรกรรมฝาผนังถ้ำซำมีทั้งภาพลายเส้นและภาพลงสีขาว ดำ แดง แสดงเรื่องราวทางพุทธศาสนาและวิถีผู้คนในอดีต มีภาพคน (หญิง-ชาย), เด็กผมแกละ ผมจุก, คนที่ใบหน้าคล้ายตัวหนังตะลุง, ภาพคนไว้ผมเปียแต่งกายแบบชาวจีน คล้ายเป็นขุนนางนั่งอยู่บนเกี้ยว, ยักษ์, ภาพดอกไม้, นก และม้า เป็นต้น
ภาพจาก : คุณอโนทัย งานดี
ภาพจาก : คุณอโนทัย งานดี
ทั้งนี้ ถึงแม้ภาพบางส่วนจะลบเลือนไปบ้าง แต่ส่วนใหญ่ยังคงปรากฏสีสันและลวดลายชัดเจน เนื่องจากเป็นภาพเขียนในผนังถ้ำใต้เพิงผาที่ไม่โดนฝนและแดด จึงยังคงสภาพที่ดีอยู่มาถึงจนทุกวันนี้
โบราณสถานถ้ำซำ ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถาน
นางสาวสิริยุพน ทับเป็นไทย นักโบราณคดีปฏิบัติการ สำนักงานศิลปากรที่ 15 นครศรีธรรมราช กล่าวว่า โบราณสถานถ้ำซำ หรือ ถ้ำน้ำซำ เป็นหนึ่งในแหล่งโบราณคดีที่สำคัญของประเทศไทย ทางกรมศิลปากรได้เริ่มเข้ามาสำรวจตั้งแต่ปี พ.ศ. 2515 เป็นต้นมา ซึ่งได้เห็นคุณค่าความสำคัญ เนื่องจากเป็นภาพเขียนสีในยุคต้นรัตนโกสินทร์ที่เหลืออยู่น้อยมาก ปกติภาพลักษณะนี้จะพบเห็นตามศาสนสถานเป็นหลัก พบเห็นในธรรมชาติน้อยมากและยังมีความสมบูรณ์อยู่มาก จากการดูบริบทของภาพแล้วคาดว่าจะอยู่ในช่วงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 ถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 มีภาพที่บอกเล่าถึงประเพณีวัฒนธรรมต่าง ๆ นับเป็นแหล่งโบราณคดีสำคัญที่บอกเล่าถึงสังคมพังงาในยุคนั้น
ภาพจาก : คุณอโนทัย งานดี
ภาพจาก : คุณอโนทัย งานดี
หมายเหตุ : ข้อมูลอาจมีการเปลี่ยนแปลงกรุณาตรวจสอบอีกครั้ง
บทความ ที่เที่ยวพังงา ของกินพังงา อื่น ๆ ที่น่าสนใจ
ขอบคุณข้อมูลจาก : คุณอโนทัย งานดี, thai.tourismthailand.org และ culturalenvi.onep.go.th
ขอบคุณภาพจาก : คุณอโนทัย งานดี
ขอบคุณภาพจาก : คุณอโนทัย งานดี
