เวลาไปเที่ยวเขาดิน ส่วนใหญ่แล้วเรามักจะได้เห็นมุมน่ารัก ๆ ของสัตว์นานาชนิดจากหน้าส่วนจัดแสดงเท่านั้น แต่อันที่จริงยังมีอีกหลายมุมที่น่าสนใจของสัตว์ต่าง ๆ ที่หลายคนยังไม่รู้ วันนี้มีโอกาสดีได้เจอกับ 10 พนักงานดูแลสัตว์ (Zookeeper) หรือที่เรามักจะเรียกกันสั้น ๆ ว่า "คีปเปอร์" ก็เลยขอพูดคุยถึงเรื่องราวความน่ารัก ความแสบซน และความซ่าของสัตว์ในเขาดินกันสักหน่อย บอกเลยว่าแต่ละตัวน่ามันเขี้ยวสุด ๆ พี่ ๆ คีปเปอร์แต่ละคนจะเล่าถึงน้อง ๆ สัตว์ในเขาดินว่าอย่างไรบ้าง ไปดูกันเลยค่ะ
ส่วนจัดแสดงสัตว์ที่ดูแล : ดูแลสัตว์ป่าสงวน เช่น ละมั่งพันธุ์ไทย สมเสร็จ เก้งหม้อ เลียงผา ครับ
มาดูแลส่วนนี้ได้อย่างไร : ตอนแรกเราอยู่ต่างจังหวัด ชอบเลี้ยงสัตว์ แล้วก็มีญาติ ๆ ชักชวนมาทำ ในช่วงแรกที่เข้ามาดูแลที่นี่ก็มาฝึกช้างก่อน ได้ประมาณ 1 ปี ก็ย้ายจากการเลี้ยงช้าง ไปเลี้ยงยีราฟ สลับไปเลี้ยงเสือ จระเข้ ฮิปโปโปเตมัส แล้วก็วนมาจนถึงละมั่งพันธุ์ไทย ผมดูแลส่วนนี้มาประมาณ 20 ปีแล้วครับ
ความยากง่ายของการดูแลสัตว์ป่าสงวน : เอาจริง ๆ การดูแลสัตว์ทุกชนิดไม่ยากเลยครับ ถ้าเราใส่ใจ สัตว์ป่าสงวนจะกินอาหารเหมือนกันอยู่แล้ว แล้วก็มีทางนักโภชนาการสัตว์คอยดูแลให้ด้วย ก็เลยไม่ยากอะไร แต่ที่สำคัญคือเราต้องใส่ใจเขา คอยพิจารณาว่าอาหารที่ให้ไปเขากินไหม กินอะไรมากที่สุด ต้องดูให้ออกว่าอาการไหนป่วย ไม่ป่วย เรียนรู้จากเขาไปเรื่อย ๆ
มุมอื่น ๆ ของสัตว์ที่ไม่ค่อยมีใครรู้ : ถ้านักท่องเที่ยวมาเที่ยวชมก็จะเห็นเขานั่งบ้าง นอนบ้าง กินอาหารอยู่ เป็นมุมปกติทั่วไป แต่มันจะมีช่วงฤดูผสมพันธุ์ ที่จ่าฝูงตัวผู้จะค่อนข้างมีอาการดุร้าย หวงตัวเมีย นักท่องเที่ยวจะไม่รู้ครับ แต่คนเลี้ยงจะรู้ ช่วงนี้คีปเปอร์จะต้องคอยระวัง ดูพฤติกรรม ถ้าตาเขาแผ่ออกมา จ้องเราเขม็งนี่เตรียมตัวได้เลย การเข้าไปในส่วนจัดแสดงที่เขาอยู่จะต้องมีไม้กวาดไว้ป้องกันตัวตลอด ถ้าเขาเข้ามาก็เอามาบังตัวเราเอง ไม่ทำร้ายเขานะ ห้ามทำร้ายเด็ดขาด ต้องเอาตัวรอดเองให้ได้ เคยมีบางครั้งที่กระโดดลงน้ำเลยก็มี ไล่เราให้กระโดดไปในน้ำ เป็นความแสบอย่างหนึ่ง
การดูแลสัตว์ให้อะไรกับชีวิต : สัตว์ที่เราดูแลอยู่นี่ตัวแม่จะรักลูกมาก ใครจะไปจับ ไปรังแก เขาจะปกป้องลูกของเขา มันก็มาสะท้อนกับตัวเราว่าขนาดสัตว์ยังรักลูกเลย พูดก็ไม่ได้ แต่ก็พยายามทำเต็มที่เพื่อปกป้องลูก เราเป็นคน พูดก็ได้ ไปไหนทำอะไรก็สะดวก เพราะฉะนั้นก็จงใส่ใจคนรอบข้างให้มากขึ้น
ความประทับใจในงาน : ชอบมากเวลาที่สัตว์มีสมาชิกใหม่ เราจะได้ดูแลอย่างใกล้ชิด ได้เห็นเขาเติบโต บางทีก็ต้องป้อนนม เขาจะมาอ้อน มาคลุกคลีกับเรา ถ้าเดินเข้าไปในส่วนที่เลี้ยง แค่เพียงยกขวดนมขึ้น เขาจะรู้แล้วว่าจะให้นม ไม่ต้องเรียกเลย เป็นความผูกพันที่คนธรรมดาปกติทั่วไปจะมีโอกาสน้อยมากที่จะได้อยู่ใกล้ชิดกับสัตว์ป่าขนาดนี้
2. จักรพงษ์ ปานสมรัก (เติ๊ด)
ถ้าใครเคยดูสารคดีเกี่ยวกับสัตว์แอฟริกา ก็คงจะพอรู้บ้างว่าสัตว์ที่มีถิ่นกำเนิดในโซนนั้น ค่อนข้างตัวใหญ่ โดยเฉพาะยีราฟ แต่เอ๊ะ...พอพวกเขามาอยู่ในสวนสัตว์จะดูแลกันยังไงล่ะทีนี้ ลำบากไหมนะ พี่เติ๊ด-จักรพงษ์ ปานสมรัก ผู้ที่เป็นเหมือนเพื่อนซี้น้องยีราฟทั้ง 2 ตัวในเขาดิน จะมาเล่าให้ฟังกันค่ะ
ส่วนจัดแสดงสัตว์ที่ดูแล : ส่วนจัดแสดงสัตว์แอฟริกาครับ ก็มีทั้งม้าลาย ยีราฟ เมียร์แคต นกกระจอกเทศ แล้วก็ฮิปโปโปเตมัสแคระ
มาดูแลส่วนนี้ได้อย่างไร : จริง ๆ ผมเกิดที่นี่ครับ ครอบครัวผมทำงานที่นี่กันหมด เขาดินเหมือนบ้านผมครับ พอโตมาก็เลยซึมซับและรักสัตว์ ตอนแรก ๆ ก็ช่วยทำงานในโรงพยาบาลสัตว์ก่อน ต่อมาก็มาเป็นพนักงานดูแลสัตว์ เริ่มเลี้ยงนก จากนั้นก็วนสลับไปเรื่อย ๆ แล้วก็มาลงที่สัตว์แอฟริกา ก็อยู่ที่นี่ยาวเลยครับ
ความยากง่ายของการดูแลสัตว์แอฟริกา : จะบอกว่าการดูแลน้อง ๆ สัตว์ในโซนนี้ค่อนข้างง่าย เพราะเขาตัวใหญ่ เวลาเรียกให้เข้าส่วนจัดแสดงด้านหลัง หรือให้อาหาร จะง่ายมาก ๆ การสังเกตพฤติกรรมก็ง่าย แต่แน่นอนว่าก็มีข้อพึงระวัง เพราะเขาตัวใหญ่ หากเกิดกรณีฉุกเฉิน ก็ต้องเตรียมตัวรับมือไว้ตลอด
มุมอื่น ๆ ของสัตว์ที่ไม่ค่อยมีใครรู้ : ยกตัวอย่างบินลาเดนครับ ยีราฟตัวใหญ่ที่สุด ตัวสูง ๆ ตัวนี้จะมีนิสัยเกเรนิดหนึ่ง เวลาที่ผมเดินเข้าไป ไม่ว่าจะทำอะไรอยู่ก็ตาม จะชอบมาแกล้ง โดยการเอาลิ้นมาแตะที่หัวตลอด ยิ่งถ้าถืออาหารก็จะเดินตาม ถึงแม้ว่าในถาดจะไม่มีอะไรอยู่ก็ตาม เอาง่าย ๆ คือจะแกล้งผม แสบมาก
แล้วก็จะมีอีกตัวที่ชอบมากคือนกกระจอกเทศ ชื่อ ซัดดัม ตัวนี้ดุมาก เวลาเข้าไปดูแลเขา จะต้องมีรถเข็นไว้คอยกัน มีวันหนึ่งผมเข้าไปแล้วเห็นว่าเขาก็ปกติ เราก็เก็บกวาดใบไม้ไปเรื่อย ๆ เพลินไปหน่อย หันมาอีกทีเขาอยู่ข้างหน้าเราแล้ว เขาเหยียบรถเข็นได้ คราวนี้ทั้งคนทั้งนกกระจอกเทศก็ล้มคว่ำ ผมดึงสติได้ รีบยกรถเข็นขึ้นมา ซัดดัมเขาก็ลุกขึ้นมาได้เหมือนกัน เผชิญหน้ากันเลย คิดในใจโดนแน่ ๆ วันนี้ แต่ด้วยความตกใจ ผมก็รีบลุกวิ่งหนีเลยครับ พอตั้งหลักได้หันไป อ้าว ซัดดัมก็วิ่งหนีผมไปอีกฝั่งเหมือนกัน ฮ่า ๆๆ ไม่รู้ใครกลัวใครกันแน่
การดูแลสัตว์ให้อะไรกับชีวิต : การดูแลพวกเขาสอนเราว่าใช้ชีวิตประมาทไม่ได้เลย การเลี้ยงสัตว์ป่าไว้ใจไม่ได้นะ ทำอะไรจะต้องมีสติอยู่ตลอด ก็เอาตรงนี้มาปรับใช้กับชีวิตเราได้ด้วย
ความประทับใจในงาน : คงเป็นการที่ผมได้อยู่กับครอบครัวผมครับ อย่างที่บอกว่าผมเกิดและเติบโตที่นี่ เพราะฉะนั้นสัตว์ที่อยู่ที่นี่ก็เหมือนพี่น้องผม ผมได้อยู่กับพวกเขาทุกวัน ได้อยู่กับครอบครัวที่เรารัก ได้มองพี่ ๆ น้อง ๆ เติบโต คงไม่มีงานไหนให้ประสบการณ์แบบนี้ครับ
3. สมยศ สุมณฑา (ยศ)
ส่วนจัดแสดงหนึ่งที่ฮอตฮิตสุด ๆ ในเขาดิน ก็คงหนีไม่พ้นส่วนจัดแสดงหมีและฮิปโปโปเตมัสค่ะ เพราะ 2 โซนนี้จะเปิดโล่งให้เราได้ชมความน่ารักของน้อง ๆ สัตว์กันอย่างใกล้ชิด แต่สัตว์ทั้ง 2 ชนิดนี้ก็ล้วนแต่เป็นสัตว์ป่า และตัวใหญ่ด้วย พี่ยศ-สมยศ สุมณฑา หนึ่งในผู้ดูแลในส่วนนี้กลับบอกว่าจริง ๆ แล้วพวกเขาน่ารักมาก จะน่ารักแบบไหน ไปฟังกัน
ส่วนจัดแสดงสัตว์ที่ดูแล : ก็จะมีหมีควาย หมีหมา และฮิปโปโปเตมัส
มาดูแลส่วนนี้ได้อย่างไร : เข้ามาทำงานที่ร้านอาหารในสวนสัตว์ก่อนครับ เราเป็นคนชอบสัตว์อยู่แล้ว พอทางสวนสัตว์มีการเปิดรับพนักงานดูแลสัตว์ ก็เลยเป็นโอกาสที่ได้เข้ามาทำตรงนี้ ตัวแรกที่ได้ดูแลก็คือฮิปโปโปเตมัส จากนั้นก็ย้ายไปเรื่อย ๆ เพื่อที่จะได้สามารถเลี้ยงสัตว์ให้ได้ทุกชนิด เผื่อกรณีฉุกเฉินที่บางคนติดขัดมาทำงานไม่ได้ ก็จะได้มีคนแทนกันได้ สุดท้ายผมก็มาดูแลที่ส่วนนี้ครับ
ความยากง่ายของการดูแลหมีและฮิปโปโปเตมัส : ถ้าเป็นการดูแลสัตว์ป่าอย่างหมีหมาและหมีควายในสวนสัตว์จะไม่ยาก ถ้าเราจะทำความสะอาดส่วนจัดแสดง เราก็แค่พาเขาเข้าไปในส่วนจัดแสดงด้านหลัง ซึ่งจะมีส่วนที่กันเขาไม่ให้เข้าหาเราได้อยู่แล้ว ในส่วนของการดูแลอื่น ๆ ก็ขึ้นอยู่กับความสนใจของเรามากกว่า ถ้าเราใส่ใจเขามาก เราก็จะรู้ว่าเขาเป็นอย่างไร ชอบไม่ชอบอะไร พอรู้แล้ว คราวนี้ก็เลี้ยงเขาได้ง่ายแล้ว ไม่มีอะไรยากเลย
มุมอื่น ๆ ของสัตว์ที่ไม่ค่อยมีใครรู้ : หมีทั้งสองชนิดนี้ จริง ๆ นิสัยน่ารักมาก เขาก็จะเหมือนน้อง ๆ สุนัข น้องแมวที่เราเลี้ยงที่บ้านนั่นล่ะ เขาจะชอบกินอาหารเสริมอย่างพวกน้ำหวาน เราก็จะเอาไปแช่แข็งก่อน ให้เย็นนิดหนึ่ง เวลาเขาได้กินจะชอบมาก เพราะมันคลายร้อนได้ดี เราจะให้เขาวันเสาร์-อาทิตย์ เขาจะรู้จะมานอนแผ่รอเลย บางทีพอใกล้ถึงเวลาให้อาหาร เขาก็จะมารอคีปเปอร์ โยกหัวไปมา รออาหาร
การดูแลสัตว์ให้อะไรกับชีวิต : สอนให้เราเป็นคนมุ่งมั่นและตั้งใจ เพราะกว่าเราจะรู้ใจเขา ทำให้เขาไว้ใจเรา ต้องใช้เวลานานมาก ต้องตั้งใจที่จะทำจริง ๆ จึงจะทำได้ ก็เหมือนกับการทำสิ่งอื่น ๆ ในชีวิต ที่ต้องตั้งใจ แล้วเดี๋ยวมันก็จะสำเร็จ
ความประทับใจในงาน : การที่เราสามารถฝึกฝนสัตว์ให้เชื่อฟังเราได้ เพราะเวลาที่เราทำกิจกรรมอย่างการให้อาหารสัตว์ นักท่องเที่ยวก็จะชอบ พอเราเห็นนักท่องเที่ยวยิ้มมีความสุข เราก็มีความสุขตาม
4. สันติ เชื้อกสิกรรม (เจี๊ยบ)
ไม่ต้องไปไกลถึงแอฟริกาใต้ แค่มาเที่ยวเขาดิน เราก็สามารถชมความน่ารักของเพนกวินฮัมโบลต์กันได้นะ มีให้ชมหลายตัวด้วย อ๊ะ...แต่ที่เห็นตัวเล็ก ๆ ปุ้มปุ้ยน่ารักแบบนี้ บางตัวก็แสบไม่ใช่เล่นเหมือนกัน จะแสบยังไงไปฟัง พี่เจี๊ยบ-สันติ เชื้อกสิกรรม เล่าให้ฟังกันค่ะ
ส่วนจัดแสดงสัตว์ที่ดูแล : แมวน้ำและเพนกวินครับ
มาดูแลส่วนนี้ได้อย่างไร : ตอนแรกทำงานกับบริษัทการแสดงความสามารถสัตว์ แล้วพอดีจังหวะมีตำแหน่งในเขาดินว่างก็เลยเข้ามาสมัคร แล้วก็ได้ทำงานที่นี่ เริ่มแรกจะเลี้ยงม้าแคระ อยู่ในโซนสวนสัตว์เด็ก แล้วถึงได้มีโอกาสมาเลี้ยงเพนกวิน ส่วนแมวน้ำก็เพิ่งได้เข้ามาดูแลตอนที่จะมีโชว์แมวน้ำ
ความยากง่ายของการดูแลเพนกวินและแมวน้ำ : ถือว่าไม่ยากไม่ง่าย ถ้าเราเอาใจใส่เขา เราก็จะรู้ว่าพฤติกรรมเขาเป็นอย่างไร ดูว่าถ้าเขาทำแบบนั้นแบบนี้ เขาต้องการอะไร พอเราดูออกแล้ว การเลี้ยงก็จะง่ายมากครับ
มุมอื่น ๆ ของสัตว์ที่ไม่ค่อยมีใครรู้ : เห็นเพนกวินฮัมโบลต์น่ารักแบบนี้ มีบางตัวซนและแสบเหมือนกัน มีครั้งหนึ่งที่เพนกวินขโมยไข่กันเอง ตัวที่ไม่ได้ท้องหรือวางไข่ มาขโมยไข่ของตัวที่ออกไข่ไปฟักจนออกลูก คราวนี้ก็จะวุ่นนิดหน่อย เพราะลูกเพนกวินที่เกิดใหม่เขาก็จะอยู่กับตัวที่ฟักไข่ ไม่ได้ไปอยู่กับพ่อแม่ที่แท้จริง ทีนี้ตอนที่จะต้องทำบันทึกข้อมูลประวัติต่าง ๆ คีปเปอร์ก็ต้องคอยบอกข้อมูลสัตวแพทย์และนักวิชาการว่าลูกเพนกวินตัวนี้เป็นลูกของตัวไหนกันแน่
การดูแลสัตว์ให้อะไรกับชีวิต : ทำให้เป็นคนใจเย็นมาก เพราะการเลี้ยงสัตว์เราจะใจร้อนไม่ได้ จะต้องอยู่ดูคอยสังเกตพฤติกรรมเขาตลอด พอทำตรงนี้นาน ๆ ก็เลยกลายเป็นคนใจเย็นไปเลย ทำอะไรก็ต้องพิจารณาให้ดี
ความประทับใจในงาน : ความสุขอย่างหนึ่งที่ได้จากการเป็นคีปเปอร์ก็คือ การที่ได้เห็นนักท่องเที่ยวมีรอยยิ้ม มีความสุขกลับไปจากการที่ได้ชมสัตว์ที่เราเลี้ยง หรือดูโชว์การแสดงแมวน้ำที่เราฝึก เห็นผู้ชมปรบมือดัง ๆ หัวเราะ ยิ้ม หรือเชียร์ตาม เราก็ดีใจ
5. บุญมี แก้วไทรท้วม (ปอง)
ส่วนจัดแสดงสัตว์ที่ดูแล : อาคารสัตว์เลื้อยคลาน ทั้งงู จระเข้ กิ้งก่า จิ้งเหลน
มาดูแลส่วนนี้ได้อย่างไร : การเข้ามาทำงานในเขาดินเริ่มจากพี่ชายชวนเข้ามา เข้ามาถึงก็ได้ดูแลส่วนนี้เลย แล้วก็เปลี่ยนไปเรื่อย ๆ ไปดูแลเสือ ฮิปโปโปเตมัส ยีราฟ ไปจนครบทุกส่วนจัดแสดงสัตว์ แล้วสุดท้ายก็ได้กลับมาอยู่ตรงนี้ เพราะทางหัวหน้าในสมัยนั้นเขาดูว่าเราเหมาะที่จะอยู่ตรงนี้
ความยากง่ายของการดูแลจระเข้และงู : มีทั้งตัวที่เลี้ยงง่ายและเลี้ยงยาก ตัวไหนเชื่องก็เลี้ยงง่ายหน่อย ตัวไหนดุก็เลี้ยงยากนิดหนึ่ง แต่ก็ไม่เกินความสามารถของเรา อย่างงูเราก็ต้องคอยระวังเวลาเปิดประตูให้อาหาร บางตัวก็จะพุ่งออกมาเลย จระเข้เราก็ต้องรู้ว่าถ้าในบ่อมีน้ำอยู่ไม่ควรลงไป เพราะเขาจะวิ่งในน้ำได้เร็วมาก ทั้งนี้ทั้งนั้นก็เป็นเรื่องของการเอาใจใส่และประสบการณ์
มุมอื่น ๆ ของสัตว์ที่ไม่ค่อยมีใครรู้ : เห็นจระเข้น้ำเค็มไหมครับ ตัวใหญ่ ๆ ชื่อยักษ์ ดูภายนอกแล้วน่ากลัวมาก แต่กับคีปเปอร์เขาจะน่ารัก ในช่วงเช้าทุก ๆ วันเราจะมีการล้างบ่อจระเข้ พอเขาเห็นว่าน้ำในบ่อเริ่มลดระดับ คีปเปอร์เตรียมอุปกรณ์ลงมา เขาจะเดินขึ้นมาข้างบนเองเลย ไม่ต้องรอให้คีปเปอร์ลงไปไล่ต้อนเลยครับ รู้เองโดยอัตโนมัติ เวลาคีปเปอร์ทำความสะอาดก็นอนอาบแดดนิ่ง ๆ ไม่ลงมากวนใจ หรือทำอะไรที่ให้คีปเปอร์รู้สึกไม่ปลอดภัย น่ารักมาก
การดูแลสัตว์ให้อะไรกับชีวิต : เราอยู่กับสัตว์ดุร้ายและมีพิษทุกวัน เราจะประมาทไม่ได้ ตรงนี้ก็จะสอนให้เรามีสติ ใช้ชีวิตอย่างมีสติและไม่ประมาทด้วย
ความประทับใจในงาน : ผมได้มีส่วนร่วมในการดูแลสัตว์ ซึ่งสัตว์จะทำให้คนที่เข้ามาดูมีรอยยิ้ม มีเสียงหัวเราะ เราก็มีความสุขที่ได้เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้นักท่องเที่ยวมีรอยยิ้มกลับบ้านไป
6. เสนาะ กิมปี (เหนาะ)
การเลี้ยงนกธรรมดาว่ายากแล้ว แต่การเลี้ยงนกขนาดใหญ่อย่างนกเงือกนั้นยากยิ่งกว่า แต่ก็ไม่เกินความสามารถของ พี่เหนาะ-เสนาะ กิมปี ผู้ที่ดูแลนกในตระกูลนกเงือกของเขาดินมายาวนานมากกว่า 20 ปี และยังเป็นผู้ที่สามารถผสมพันธุ์นกแก๊ก (Oriental Pied Hornbill) สำเร็จด้วย ไปฟังพี่เหนาะเล่าให้ฟังกันดีกว่าว่าการเลี้ยงสัตว์ในส่วนนี้นั้นยากง่ายอย่างไรบ้าง
ส่วนจัดแสดงสัตว์ที่ดูแล : ส่วนจัดแสดงไก่ฟ้า นกยูง และนกเงือกครับ
มาดูแลส่วนนี้ได้อย่างไร : มีโอกาสได้เข้ามาทำงานในเขาดิน เพราะมีญาติแนะนำมาครับ สัตว์ชนิดแรกที่ได้ดูแลก็สัตว์ปีกเลย ตอนนั้นจะเป็นนกเล็ก ๆ ก่อน จากนั้นก็วนเลี้ยงสัตว์ชนิดอื่น ๆ ต่อไปเรื่อย ๆ จนสุดท้ายก็กลับมาอยู่ที่นี่ เลี้ยงสัตว์ปีกไปมาก็รู้เลยว่าชอบเลี้ยงนกเงือกมาก
ความยากง่ายของการดูแลส่วนจัดแสดงสัตว์ปีก : สัตวปีกพวกนี้จะต้องออกไข่ แต่ด้วยความที่เขาอยู่ในส่วนจัดแสดง จึงไม่สามารถทำรังเองได้ เราก็ต้องช่วยดูแล อย่างไก่ฟ้าต้องดูแลอย่างละเอียดถี่ถ้วนหน่อย ดูว่าเขาไปไข่ตรงไหน นกแต่ละตัวก็ต้องทำรังให้เพื่อให้เขาวางไข่ แต่นกยูงเลี้ยงง่าย ไม่มีปัญหาอะไร
มุมอื่น ๆ ของสัตว์ที่ไม่ค่อยมีใครรู้ : ตัวที่ผมดูแลอยู่และหลาย ๆ ท่านรู้จักก็คือบุ้งกี๋ เป็นนกเงือกกรามช้าง เมื่อก่อนจะน่ารักมาก ไม่ดื้อ แต่ตอนนี้บุ้งกี๋แก่แล้ว พฤติกรรมของเขาก็เปลี่ยนไป ซนกว่าเดิมเยอะเลย มีครั้งหนึ่งพาเขาออกมาถ่ายรูปกับนักท่องเที่ยว เขาก็จะไปแกล้งไปจิกผม จิกเสื้อผ้า จิกตัวนักท่องเที่ยว คือซนมาก ๆ ครับ
การดูแลสัตว์ให้อะไรกับชีวิต : ก่อนที่จะมาทำงานเป็นคีปเปอร์ ผมเป็นคนฉาบฉวย อะไรก็ได้ ใจร้อน แต่พอได้เข้ามาเลี้ยงสัตว์ ผมเปลี่ยนไปเลยครับ กลายเป็นคนที่ต้องละเอียดถี่ถ้วน ใจเย็นขึ้น ทำอะไรก็ต้องตั้งสติคิดให้รอบคอบ
ความประทับใจในงาน : คงเป็นการที่ผมสามารถเลี้ยงสัตว์ป่าเหล่านี้ได้ เพราะไม่ใช่ใครก็ได้ที่สามารถดูแลนกเงือกได้ แล้วก็ภูมิใจมากที่สามารถผสมพันธุ์นกแก๊ก (Oriental Pied Hornbill) สำเร็จ ใช้เวลายาวนานมากกว่า 20 ปี เพราะการผสมพันธุ์นกแก๊ก เราจะต้องหาคู่ให้เขาพอใจ ถ้าไม่พอใจ เขาก็ไม่ผสมพันธุ์ ซึ่งกว่าจะหาได้ก็ใช้เวลายาวนานอย่างที่บอก และเพิ่งสำเร็จเมื่อปี 2558 นี่เอง
7. ธนเดช เพียรไธสง (พงษ์พันธ์)
สัตว์ดาวเด่นที่ไม่ควรพลาดอีกชนิดของเขาดินก็คือ "ค่างห้าสี" เพราะเป็นสัตว์ที่ใกล้จะสูญพันธุ์แล้วค่ะ ถูกจัดอยู่ในบัญชีแดงของสหภาพสากลว่าด้วยการอนุรักษ์แล้ว แต่ทราบกันไหมคะว่าที่สวนสัตว์เขาดินสามารถเพาะขยายพันธุ์ค่างห้าสีได้มากกว่า 30 ตัวแล้ว ซึ่ง พี่พงษ์พันธ์-ธนเดช เพียรไธสง ก็เป็นบุคคลหนึ่งที่มีส่วนร่วมนี้ค่ะ
ส่วนจัดแสดงสัตว์ที่ดูแล : ค่างห้าสี แล้วก็ค่างแว่นครับ
มาดูแลส่วนนี้ได้อย่างไร : เมื่อก่อนก็มาเที่ยวเหมือนนักท่องเที่ยวทั่วไป ทีนี้มาแล้วชอบ ประกอบกับเป็นช่วงจังหวะพอดี น้องชวนมาทำ ก็เลยได้เข้ามาลองทำ ตอนแรกก็ดูแลสัตว์ส่วนอื่น ๆ เริ่มจากเสือ แล้ววนไปที่อื่นต่อ จนมาถึงค่าง แล้วก็อยู่ที่ค่างยาวเลย
ความยากง่ายของการดูแลค่างห้าสีและค่างแว่น : เลี้ยงไม่ยากเลยครับ ถ้าเราเอาใจใส่เขา พยายามสังเกตพฤติกรรมจนรู้ว่าสิ่งที่เขาแสดงออกมาต้องการอะไร พอเรารู้ใจเขา คราวนี้ก็จะเลี้ยงง่ายแล้วครับ เวลาเข้าไปในส่วนจัดแสดง ก็คิดก่อนว่าจะเข้าไปทำอะไร มีสติ เพราะค่างเขาจะชอบกระโดดไป-มา นอกนั้นก็ไม่มีอะไรยากเลย
มุมอื่น ๆ ของสัตว์ที่ไม่ค่อยมีใครรู้ : ที่เห็นเขากระโดดไปมา เพราะเขาเป็นสัตว์ที่ชอบโชว์ จะโชว์ว่าตัวเองเก่ง กระโดดไปถีบประตูบ้าง ถีบส่วนจัดแสดงบ้าง อ้อ...แล้วเขาก็ไม่ชอบหมอ เวลาที่หมอมานี่จะรู้เลย ก็จะกระโดดไป-มาหนักมาก ต้องคอยระวังกัน แสบสุด ๆ
การดูแลสัตว์ให้อะไรกับชีวิต : สัตว์แต่ละตัวมีทั้งใจดี ดุร้าย แต่ละตัวมีลักษณะไม่เหมือนกัน ก็เหมือนคนที่มีทั้งดีแล้วก็ไม่ดี ปะปนกันไป ก็ต้องเรียนรู้กันไป
ความประทับใจในงาน : ค่างห้าสี เป็นสัตว์ป่าที่กำลังจะสูญพันธุ์ แต่สวนสัตว์เราสามารถเพาะขยายพันธุ์ได้ เราทำได้ด้วยความใส่ใจของเราที่มีต่อเขา เราตั้งใจและเอาใจใส่เขาจนเขาสามารถมีลูก เพิ่มจำนวนค่างห้าสีขึ้นมาอีก ก็ภูมิใจกับการทำงานตรงนี้ครับ
8. ปรเมศ รุจิหาญ (โก้)
โคอาลาเป็นสัตว์ที่แค่เพียงอยู่นิ่ง ๆ ก็น่ารักแล้วค่ะ ลองคิดดูสิถ้าได้อยู่กับโคอาลาอย่างใกล้ชิด มันจะดีขนาดไหน ซึ่งก็ต้องบอกว่าอิจฉา พี่โก้-ปรเมศ รุจิหาญ สุด ๆ ที่ได้อยู่ใกล้ชิดกับสัตว์ที่มีถิ่นกำเนิดจากออสเตรเลียชนิดนี้ แถมได้ดูแลมากถึง 2 ตัวอีกต่างหาก มีชื่อว่า "ฟูลล่า" และ "เวียงพิงค์" แม้ว่าจะเป็นสัตว์ที่มีถิ่นกำเนิดจากต่างประเทศ แต่พี่โก้บอกว่าเลี้ยงง่ายสุด ๆ จะเลี้ยงง่ายอย่างไร ไปฟังกันค่ะ
ส่วนจัดแสดงสัตว์ที่ดูแล : หลัก ๆ ก็ดูแลโคอาลาครับ
มาดูแลส่วนนี้ได้อย่างไร : เข้ามาตอนแรกได้ไปเลี้ยงนกก่อน แล้วก็สับเปลี่ยนหมุนเวียนไปเลี้ยงอย่างอื่น เพื่อที่จะดูว่าเราเหมาะสมกับการเลี้ยงสัตว์ชนิดไหน เราเลี้ยงสัตว์อะไรได้ดีที่สุด แล้วพอมีโคอาลาเข้ามาก็ได้เลี้ยงโคอาลาตั้งแต่ปี 2557 ก็อยู่กับเขามาตั้งแต่ตอนนั้นเลยครับ
ความยากง่ายของการดูแลโคอาลา : จะว่าง่ายก็ง่าย จะว่ายากก็ยาก อยู่ที่ความสนใจของเรามากกว่า เราต้องปรับตัวให้เข้ากับเขาให้ได้ ต้องคอยสังเกตพฤติกรรม ให้ความสนใจเขา ไม่ว่าจะกิน นอน หรือขับถ่าย เวลาให้เขากินใบยูคาลิปตัส ก็ต้องคอยดูว่าเขาชอบกินพันธุ์ไหน มันมีหลายพันธุ์ พอเรารู้แล้วการเลี้ยงเขาก็จะง่ายมาก
มุมอื่น ๆ ของสัตว์ที่ไม่ค่อยมีใครรู้ : โคอาลาเป็นสัตว์ที่ไม่ค่อยมีพฤติกรรมแสบ ๆ อะไร เพราะเขาจะนอนตลอดเวลา ใน 1 วันจะนอนมากถึง 20 ชั่วโมง ตื่นแค่ 4 ชั่วโมง นับครั้งที่เขาขยับตัวได้เลย เขาจะอยู่นิ่ง ๆ เหมือนตุ๊กตา เวลาเอาอาหารไปให้ถ้าเขาไม่หิวไม่ต้องไปบังคับ เขาไม่ลุกมากินแน่นอน จะหันหน้าหนีแล้วนอนต่อ จะตื่นตัวก็แค่ตอนอุ้มไปหาหมอ ถ้ากลัวมาก ๆ ก็กัดเลยครับ ฮ่า ๆๆ
การดูแลสัตว์ให้อะไรกับชีวิต : เมื่อก่อนใจร้อน พอมาอยู่กับพวกสัตว์ก็ใจเย็นขึ้น แล้วก็มีระเบียบมากขึ้น เป็นคนช่างสังเกตมากขึ้น
ความประทับใจในงาน : คงเป็นการที่ทำให้นักท่องเที่ยวได้ยิ้มเวลาที่มาชมสัตว์ที่เราดูแล บางทีถึงเวลาให้อาหารพอดี เขากำลังกิน ๆ อยู่แต่ว่าหันหลัง เราก็ค่อย ๆ ขยับกิ่งไม้ให้เขาหันหน้ามาทางด้านหน้าส่วนจัดแสดง พอนักท่องเที่ยวได้เห็นหน้าเขาก็ยิ้ม รู้สึกดีใจที่ได้เห็นโคอาลา เราก็มีความสุขแล้วครับ เพราะอย่างที่บอกว่าน้อยคนนักที่มาเที่ยวแล้วจะได้เห็นโคอาลาตื่น พอมาแล้วยังได้เห็นแค่ด้านหลังอีก เราทำให้นักท่องเที่ยวยิ้มได้ เราก็มีความสุขครับ
9. ชาติชาย ภาคจักษี (ฮง)
การแสดงความสามารถแมวน้ำ เป็นกิจกรรมที่มีชื่อเสียงอย่างหนึ่งของเขาดินเลยค่ะ ซึ่งกว่าที่น้อง ๆ แมวน้ำจะสามารถทำการแสดงได้ดีเยี่ยมขนาดนี้ ต้องใช้เวลายาวนานพอสมควร หนึ่งในผู้ดูแลน้อง ๆ แมวน้ำก็คือ พี่ฮง-ชาติชาย ภาคจักษี นี่เอง อ๊ะ ๆๆ แต่ที่เห็นว่าแมวน้ำเชื่อฟังคีปเปอร์ตอนการแสดงโชว์ ก็ใช่ว่าจะไม่มีมุมดื้อนะคะ พี่ฮงบอกว่าแสบพอสมควรเลยล่ะ จะแสบอย่างไร ไปฟังกัน
ส่วนจัดแสดงสัตว์ที่ดูแล : แมวน้ำและเพนกวินครับ
มาดูแลส่วนนี้ได้อย่างไร : ตอนแรกก็ทำงานอยู่บริษัทการแสดงโชว์ความสามารถสัตว์ แล้วก็มาสมัครเป็นคีปเปอร์ที่นี่ เพราะว่าอยากดูแลสัตว์มากขึ้น ผมชอบสัตว์ทุกชนิดเลย ถือว่าเป็นเพื่อนร่วมโลก ทีนี้พอได้เข้ามาทำงานที่นี่เขาก็นำเอาการแสดงโชว์แมวน้ำเข้ามา ทางผู้ใหญ่เห็นว่าเราเคยทำงานเกี่ยวกับการแสดงโชว์ความสามารถสัตว์มาก่อน ก็เลยเสนอชื่อผมเข้าไป พอผู้ใหญ่ดูความเหมาะสมก็สรุปว่าเราได้มาดูแลแมวน้ำกับเพนกวิน
ความยากง่ายของการดูแลแมวน้ำและเพนกวิน : ความยากจะอยู่ตอนแรกมากกว่า ที่เราไม่เคยเจอกันมาก่อน เหมือนเรายังไม่รู้จักกัน อย่างแมวน้ำผมคุยกับเขาไม่รู้เรื่อง ก็ต้องมานั่งนับหนึ่งใหม่ ทำตัวเป็นฟองน้ำ ซึมซับความรู้ใหม่ ๆ ตลอด การจะฝึกแมวน้ำเราจะคิดว่าเราเก่งไม่ได้ เราไม่เก่งเลย ก็ใช้เวลานานเป็นปีกว่าจะฝึกแมวน้ำรู้เรื่อง
การดูแลสัตว์ให้อะไรกับชีวิต : ทำให้เป็นคนใจเย็นมากขึ้น แล้วก็ดูคนออกด้วย เพราะเราต้องดูพฤติกรรมสัตว์ สัตว์พูดไม่ได้ เรายังดูออกเลยว่าเขาต้องการอะไร ทีนี้ก็สามารถเอาไปปรับใช้กับการดูคนได้
ความประทับใจในงาน : การได้ทำให้นักท่องเที่ยวหัวเราะ มีความสุขกับการแสดงสัตว์ที่เราดูแล ผมดูแลแมวน้ำมากว่า 10 ปี กินนอนอยู่ด้วยกันในช่วงฝึก เป็นความผูกพันระหว่างผมกับแมวน้ำ เหมือนครอบครัวเดียวกัน พอแมวน้ำทำให้นักท่องเที่ยวมีความสุขได้ เราก็ตื้นตัน
10. นพดล ทิพย์ธัญญา (พี่นิล)
ใครว่าเสือไม่มีมุมกวน...ที่เห็นตามสารคดีว่าเขาดุร้าย อยากให้ลองมาทำความรู้จักกับเสือที่เขาดินดูค่ะ เพราะ พี่นิล-นพดล ทิพย์ธัญญา คีปเปอร์คู่ใจเสือหลายชนิดในเขาดินบอกว่าเสือที่นี่ก็มีมุมแสบ ๆ ซน ๆ เหมือนกัน ไม่ได้ดุร้ายเสมอไป ไหน ๆ ไปฟังพี่นิลเล่าให้ฟังถึงความซ่าของเสือที่เขาดินกันหน่อย
ส่วนจัดแสดงสัตว์ที่ดูแล : เสือขาว เสือโคร่ง สิงโต แล้วก็จากัวร์
มาดูแลส่วนนี้ได้อย่างไร : คุณพ่อผมทำงานในนี้มาก่อน ผมเข้ามาตอนแรกก็มาเป็นช่าง ทีนี้ก็อยากเป็นคีปเปอร์ ช่วงแรกก็ไปอยู่ในส่วนของโรงพยาบาลสัตว์ ต่อมาก็คลังอาหารสัตว์ แล้วถึงจะมาดูแลเสือ
ความยากง่ายของการดูแลเสือและสิงโต : สัตว์ป่าที่ดุร้าย เราจะไม่ได้เข้าไปถึงตัวเขาโดยตรงอยู่แล้ว แต่ก็ต้องดูแลเป็นพิเศษ ทำอะไรจะต้องระมัดระวัง มีสติ ต้องคอยตรวจสอบสถานที่จัดแสดงทุกวัน ว่ามีส่วนไหนชำรุดไหม ถ้ามีก็รีบแจ้งช่างให้มาซ่อม แล้วเขาเป็นสัตว์ชนิดหนึ่งที่ต้องมีการส่งเสริมพฤติกรรมอยู่ตลอด ช่วงไหนเป็นฤดูผสมพันธุ์ก็ต้องระมัดระวังมาก ๆ หน่อย เพราะเขาจะอารมณ์แปรปรวน
มุมอื่น ๆ ของสัตว์ที่ไม่ค่อยมีใครรู้ : เสือก็เหมือนแมว เพียงแค่โดยพฤติกรรมตามธรรมชาติจะดุร้าย แต่ก็มีบางครั้งที่แกล้งเรา แสบไม่ใช่เล่นเหมือนกัน เช่น บางครั้งเราเดินเข้าไป จะแกล้งชิ้งฉ่องใส่เลย เขาชิ้งฉ่องได้ไกลใช่ไหม ก็ชิ้งฉ่องใส่ผมจากในส่วนที่อยู่นั่นเลย เพื่อแสดงว่านี่อาณาเขตฉันนะ
การดูแลสัตว์ให้อะไรกับชีวิต : อยู่กับเสือจะต้องมีสติ แล้วก็ต้องตั้งใจทำงาน ตั้งใจที่จะดูแลเอาใจใส่เขา เราก็เอามาปรับใช้ในชีวิต ว่าต้องมีสติตลอด แล้วไม่ว่าจะทำอะไรก็จะราบลื่น ไม่มีอุปสรรค
ความประทับใจในงาน : เราได้ทำให้นักท่องเที่ยวมีความสุข เพราะเราเลี้ยงเสืออย่างดี ใส่ใจดูแล บางทีก็ทำกิจกรรมส่งเสริมพฤติกรรมเพื่อให้นักท่องเที่ยวได้เห็นอีกมุมของเสือ เช่น เวลาเอาอาหารเข้าไป เอาใบไม้ไปให้ นักท่องเที่ยวก็จะตื่นเต้น ที่เห็นเขาลุกขึ้นมากิน ได้เห็นเขาเดิน แล้วก็แปลกใจว่าเสือกินใบไม้ด้วยหรือ มันเป็นสิ่งที่ทำให้เรารู้สึกว่าชอบมากที่ได้มาทำอาชีพนี้
โอ้โห...พอได้ฟังพี่ ๆ คีปเปอร์เล่าให้ฟังถึงความแสบซนของสัตว์แต่ละตัวที่ตัวเองดูแลอยู่ ก็ยิ่งรักน้อง ๆ สัตว์เหล่านี้เข้าไปอีกนะคะ ดูสิ...ซนเหมือนคนนั่นแหละ มีมุมน่ารัก ๆ ด้วยเหมือนกัน ถ้าใครมีโอกาสไปเที่ยวเขาดินช่วงนี้ก็ลองไปสังเกตกันนะคะ ว่าสัตว์แต่ละตัวนั้นมีความแสบอย่างที่พี่ ๆ เขาเล่าให้ฟังไหม :)
