ประเพณีโล้ชิงช้า
เรียบเรียงข้อมูลโดยกระปุกดอทคอม
ขอขอบคุณภาพประกอบจาก ททท.
ประเพณีโล้ชิงช้า หรือ งานเทศกาลปีใหม่โล้ชิงช้าของชาวอาข่า (อีก้อ) เป็นการรำลึกถึงพระคุณแห่งเทพธิดา "อึ่มซาแยะ" ผู้ประทานความชุ่มชื้นอุดมสมบูรณ์ให้กับพืชพันธุ์ธัญญาหาร และเป็นการฉลองให้กับพืชผลที่มีความเจริญงอกงามรอการเก็บเกี่ยว ซึ่งแต่ละชุมชนจะไม่ตรงกัน เนื่องจากการกำหนดวันจัดพิธีกรรมต้องดูความเหมาะสมของวันที่จะเริ่มทำพิธี แต่จะต้องเป็นวันดีและเข้ากันได้กับผู้นำชุมชนนั้น ๆ
ส่วนใหญ่ ประเพณีโล้ชิงช้า จะจัดในช่วงเดือนสิงหาคม และวนไปตามแต่ละหมู่บ้านของชาวอาข่า สำหรับบริเวณหมู่บ้านชาวอาข่า จังหวัดเชียงราย จะจัดงาน "ประเพณีโล้ชิงช้า" ในวันที่ 1 สิงหาคม - 1 กันยายน พ.ศ. 2553 โดยจัดขึ้น 4 วัน ได้แก่...
ประเพณีโล้ชิงช้า
วันแรก : เป็นพิธีเซ่นไหว้บรรพบุรุษ
โดยผู้หญิงจะไปตักน้ำบริสุทธิ์ที่แหล่งน้ำศักสิทธิ์ของหมู่บ้าน เพื่อนำไปแช่ข้าวสารเหนียวไว้ตำเป็นอาหารเซ่นไหว้บูชา ที่เรียกว่า "ข้าวปุก"
วันที่สอง : เป็นวันสร้างชิงช้าใหญ่ของหมู่บ้าน และเริ่มโล้ชิงช้า
วันนี้จะมีการเตรียมการจัดทำ ชิงช้าใหญ่ประจำหมู่บ้าน โดยฝ่ายชายจะรวมตัวกันออกไปตัดไม้มาทำเสาชิงช้า ส่วนเด็ก ๆ ก็จะได้ชิงช้าของพวกเขาเช่นกัน หลังจากเสร็จสิ้นการทำชิงช้าในตอนเย็น ช่วงกลางคืนจะมีการเต้นรำฉลองชิงช้าจนถึงรุ่งสางของวันใหม่ จากนั้นนักเต้นจะได้รับเชิญจากเจ้าบ้านที่มีน้ำใจดี เลี้ยงอาหาร เครื่องดื่ม
วันที่สาม : เซ่นไหว้บรรพบุรุษ เลี้ยงฉลอง เต้นรำ
วันนี้ในตอนเช้ามีการฆ่าสัตว์เลี้ยงเพื่อทำพิธีกรรม และไว้ต้อนรับแขก ญาติมิตรที่มาเยือน จากนั้นก็จะมีการโล้ชิงช้ากันอย่าสนุกสนาน เด็ก ๆ จะมีชิงช้าของพวกเขา ที่หน้าบ้านไว้เล่นเช่นเดียวกัน พอตกกลางคืนจะมีการเต้นรำตลอดทั้งคืน
วันที่สี่ : โล้ชิงช้า และทำพิธีปิด
วันนี้เป็นวันสุดท้ายของงานปีใหม่ ผู้ที่ยังไม่ได้โล้ชิงช้า ต่างก็จะพากันมาโล้ชิงช้ากันเป็นวันสุดท้าย ก่อนที่หมอผีประจำหมู่บ้านจะผูกสายชิงช้าไว้ก่อนตะวันตกดิน ซึ่งก็คือสิ้นสุดเทศกาลปีใหม่ของชาวอาข่า ส่วนชิงช้าจะถูกปล่อยทิ้งไว้จนกว่าปีใหม่จะเริ่มขึ้นอีกในปีต่อไป โดยห้ามไม่ให้ใครมาเล่นหรือแตะต้องเสาชิงช้าเด็ดขาด หากมีการฝ่าฝืนประเพณีนี้ต้องมีการลงโทษจากชุมชน
อย่างไรก็ตาม สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์พัฒนาสังคม หน่วยที่ 12 จังหวัดเชียงราย โทร. 0 5391 8415 สมาคมอาข่า โทร. 0 5371 4250, 08 1952 2179
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
